Kolagen jest białkiem strukturalnym organizmu ludzkiego. Oznacza to, że kolagen tworzy różne tkanki w naszym organizmie oraz dostarcza wiele prozdrowotnych efektów. W nauce wyróżnia się około 28 rodzajów kolagenów, natomiast wśród najważniejszych wyróżnia się 4 główne. Na te grupy składają się kolageny typu I, II, III i IV. Każdy z jego rodzajów posiada zestaw wspólnych cech, które wspierają prawidłowe działanie organizmu, natomiast posiadają także specjalistyczne funkcje, które wyróżniają te typy kolagenów od pozostałych. Kolagen może stanowić świetne rozwiązanie w przypadku wielu nieprawidłowości w organizmie, ale może także wspierać codzienną profilaktykę zdrowotną.
Czym jest kolagen?
Kolagen to białko składające się ze specjalistycznie ułożonych względem siebie aminokwasów, które razem tworzą ową cząsteczkę. Kolagen jest związkiem, który występuje w przyrodzie oraz na półkach suplementacyjnych. Dostarczanie kolagenu z samej diety okazuje się niejednokrotnie niewystarczające w niektórych stanach organizmu, stąd też suplementy kolagenowe zyskują na popularności z dnia na dzień. Białko kolagenowe tworzy strukturę organizmu i tzw. układy tkankowe. Odpowiednio duża zawartość kolagenu w organizmie jest kluczowym czynnikiem wspierającym homeostazę organizmu oraz codzienną profilaktykę.
Kolagen w postaci suplementów notuje lepsze efekty działania niż ten naturalnie występujący. Dzieje się tak dlatego, że kolagen w suplementach uległ już procesom technologicznym, prowadzącym do jego szybszego wchłaniania i działania w tkankach docelowych, potrzebujących nowej porcji kolagenu. Nie mniej jednak warto uzupełniać kolagen zarówno w postaci suplementów, jak i w postaci naturalnej.
Właściwości kolagenu
Regularna suplementacja preparatem kolagenowym może przynieść bardzo dużo korzyści dla organizmu. Warto więc sięgnąć po jakościowy preparat kolagenowy i wzbogacić swój organizm o odpowiednią ilość tego białka.
Na co działa kolagen?
Wśród korzyści wynikających ze stosowania kolagenu, wyróżnić można:
- poprawę kondycji skóry, włosów i paznokci
- profilaktykę i łagodzenie bólu stawów
- profilaktykę chorób układu kostnego
- wsparcie sportowców
- regulację pracy układu pokarmowego
- poprawę zdrowia układu sercowo-naczyniowego
Powyższe korzyści sprawiają, że kolagen nie bez powodu jest określany jako Superfood. Jego szerokie zastosowanie w utrzymaniu zdrowia stale się rozszerza dzięki wielu badaniom przeprowadzanym nad strukturą kolagenu.
Właściwości kolagenu
Włosy, skóra i paznokcie
Kolagen jest znany ze swoich właściwości wspierających zdrowie i kondycję włosów, skóry, a także paznokci. Procesy, jakim podlega skóra i jej przydatki to stany zapalne nazywane efektem „aging”. Innymi słowy, chodzi o szereg niekorzystnych czynników środowiskowych, które wpływają na gromadzenie się cytokin prozapalnych w obrębie komórek włosa, skóry i paznokci. To dalej powoduje destrukcję struktury kolagenowej i jej dalszą utratę. W efekcie powstają zmarszczki na skórze, włosy cechują się dużą łamliwością, rozdwajaniem końcówek, a płytka paznokcia staje się krucha. Aby zapobiec tym zmianom, warto sięgnąć po kolagen, który dostarczając do organizmu niezbędną ilość konkretnych aminokwasów, z jakich się składa, będzie w stanie ponownie odtworzyć strukturę kolagenową w tkankach objętych procesem zapalnym.
Okazuje się, że aminokwasy budujące kolagen mogą także sprzyjać tworzeniu się innych bardzo przydatnych ugrupowań białkowych. Kolagen znacząco w tym przypadku przyczynia się do poprawy kondycji skóry, gdzie wiele do powiedzenia mają takie białka jak fibrylina oraz elastyna. Suplementacja kolagenem świetnie redukuje wszelkiego rodzaju zmarszczki i problemy z pozostałymi tkankami pochodnymi, czyli włosami oraz paznokciami.
Regularna suplementacja kolagenem przez okres 2 miesięcy w ilości 3-10 g na dobę jest w stanie znacząco poprawić stan włosów, skóry i paznokci.
Stawy, mięśnie i kości
Kolagen sprzyja także regeneracji struktury stawowej. Chodzi konkretnie o chrząstkę stawową i płyn maziowy, który stanowi element zabezpieczający staw przed nadmiernym ścieraniem. Do zmian związanych z degeneracją stawów lub ich destrukcją może dochodzić w przebiegu wieku danej osoby, lub stałego forsowania organizmu i układu kostnego bez odpowiedniej diety. Na zmiany zwyrodnieniowe narażone są osoby starsze oraz paradoksalnie sportowcy. Warto więc zadbać o profilaktykę układu kostnego u jednych i u drugich.
Kolagen posiada także właściwości łagodzące ból w okolicy stawów oraz mięśni. Jest to białko, które tworzy także strukturę mięśniową, stąd też osoby regularnie ćwiczące na siłowni również mogą wyciągnąć szereg korzyści płynących z suplementacji kolagenem.
Wykazano również, że kolagen może sprawdzać się jako czynnik redukujący ryzyko powstawania osteoporozy i zapobiegający utratom gęstości kośćca. Jest to bardzo istotne dla osób starszych oraz sportowców, którzy nie dbali do tej pory o jakość swojej diety.
W przypadku profilaktyki stawów zalecaną ilością dzienną kolagenu jest wartość około 8-10 g na dobę.
Masa mięśniowa
Kolagen jest także dobrym wsparciem dla tkanki mięśniowej. Buduje on strukturę mięśni i przyczynia się do ich lepszej regeneracji oraz rozbudowy. Regularne sesje treningowe powodują mikrouszkodzenia w masie mięśniowej, co wymaga dostarczania odpowiedniej ilości białka. Dlatego też osoby regularnie ćwiczące spożywają większą ilość tego makroskładnika. Aby wyciągnąć jeszcze więcej korzyści, można sięgnąć po wsparcie w postaci kolagenu, które przyczyni się do jeszcze sprawniejszej regeneracji uszkodzonej tkanki i dostarczy niezbędnych aminokwasów do sprawnej nadbudowy masy mięśniowej.
Warto także pamiętać, że kolagen przyczynia się do zachowania masy mięśniowej, co jest ważne z punktu widzenia osób na redukcji lub cierpiących na sarkopenię, czyli stan zaniku mięśniowego. Osoby starsze są szczególnie narażone na utratę masy mięśniowej, co w tym wieku niesie ze sobą duże ryzyko problemów z aparatem ruchu. Ponownie okazuje się, że kolagen może być przydatny u osób starszych oraz osób aktywnych fizycznie.
Układ sercowo-naczyniowy
Choroby związane z przewlekłym stanem zapalnym zlokalizowanym w układzie sercowo-naczyniowym to plaga naszych czasów. Warto zadbać o podstawową profilaktykę zdrowotną, a ta wesprze długoterminowe zdrowie.
Kolagen jako białko strukturotwórcze przyczynia się do regeneracji ścian tętnic oraz naczyń krwionośnych. Niewystarczająca ilość kolagenu może przyczyniać się do zmniejszenia elastyczności tętnic i żył, co w przyszłości może zwiększać ryzyko rozwoju miażdżycy. Dobrym rozwiązaniem, wobec tego może być stosowanie kolagenu, który uplastyczni ściany tętnic i żył oraz przyczyni się do regulacji parametrów lipidogramu, tj. cholesterolu całkowitego, frakcji LDL oraz HDL i poziomu trójglicerydów.
Układ pokarmowy
Układ pokarmowy to bardzo ważna część organizmu, która odpowiada za pozyskiwanie składników odżywczych z żywności, czy też suplementów diety. Bardzo istotna więc jest jego szczelność oraz kondycja, która zapewni odpowiednio wysoki poziom wchłaniania składników odżywczych.
Bardzo powszechne w obecnych czasach są problemy z funkcjonowaniem jelit. Często mówi się o zespole jelita drażliwego, SIBO, zespole nieszczelnego jelita. Wszystkie te przypadłości charakteryzuje obecność czynników zapalnych w przewodzie pokarmowym. Mogą to być różnego rodzaju patogeny, cytokiny prozapalne, niedotrawiona żywność itp. Aby zapobiec niekorzystnym zmianom w szczelności bariery jelitowej, warto rozważyć suplementacje kolagenu, który dzięki dostarczaniu niezbędnych aminokwasów odbuduje połączenia ścisłe w przewodzie pokarmowym i poprawi jakość trawienia oraz komfort funkcjonowania na co dzień.
Dawkowanie kolagenu
Kolagen na rynku suplementacyjnym występuje w postaci 3 form. Formy proszku do rozpuszczania, kapsułek z kolagenem oraz jednoporcjowych shotów. W kwestii dawkowania, każdy producent oferuje odmienną ilość kolagenu do dziennego dawkowania. Przeważnie rekomendowana ilość dzienna kolagenu wynosi ok. 3-10 g, ale może ulegać zmianie w zależności od stanu zdrowia danej osoby. Warto w ramach codziennej praktyki suplementacyjnej sugerować się zaleceniami podanymi przez producenta na etykiecie danego produktu.
Podsumowanie
Kolagen jako białko strukturalne jest bardzo ważnym składnikiem dla utrzymania zdrowia w dobrym stanie. Kolagen występuje naturalnie oraz w formie suplementów diety. Forma suplementacyjna kolagenu może występować w postaci proszku, gotowego płynu lub kapsułek z kolagenem. Każda z tych form dostarcza ten sam składnik aktywny, także wybór preparatu jest uzależniony od indywidualnych preferencji i dostępności czasem.
Źródła:
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK542226/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507709/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25660807/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30681787/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28049007/
6. https://www.scielo.br/j/rbgg/a/fk95TfhxB7mPsmqYRDdHH8K/?format=pdf&lang=en
7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30368550/
8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25894071/
9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5793325/
10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4594048/
11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5429168/