Aminokwasy, z których zbudowane są białka to jedne z najważniejszych cząsteczek biorących czynny udział w regulacji wielu procesów w organizmie ludzkim. Warto więc spożywać odpowiednią ilość aminokwasów i białka, aby zapewnić prawidłowe działanie wielu tkanek i narządów. Jedną z takich ważnych tkanek w ujęciu sportowym jest tkanka mięśniowa. W jej przypadku u osób ćwiczących ważne jest odpowiednie wsparcie tego układu w trakcie treningu, przed sesją treningową i po jej zakończeniu. Istnieje wiele preparatów wspomagających nasze codzienne wysiłki, natomiast niewiele z nich można i warto stosować praktycznie w każdej fazie okresu treningowego. Jednym z ciekawszych suplementów pod kątem swojej uniwersalności w czasie treningu są aminokwasy egzogenne w kompleksie EAA.
Czym jest EAA?
EAA to kompleks aminokwasów egzogennych. Aminokwasy egzogenne to jedne z najważniejszych grup aminokwasów. Dzieje się tak dlatego, że nie mogą one być syntetyzowane przez organizm człowieka i mogą być dostarczane jedynie z zewnątrz. Bardzo duża grupa tych aminokwasów odgrywa kluczową rolę strukturotwórczą wobec tkanki mięśniowej. Innymi słowy, budują one mięśnie, stąd też ich odpowiednia ilość jest kluczowym elementem wpływającym na jakość tkanki mięśniowej.
Wśród EAA wyróżnia się aminokwasy takie jak fenyloalanina, leucyna, izoleucyna, walina, metionina, treonina, tryptofan i lizyna. To właśnie one silnie kształtują jakość tkanki mięśniowej i odpowiadają za jej odpowiedni metabolizm.
Jak działa EAA?
EAA jako niezbędny kompleks aminokwasów egzogennych ciekawie wpływa na funkcjonowanie mięśni i pozostałych układów. Najważniejszą rolą EAA w kontekście tkanki mięśniowej jest ich funkcja strukturotwórcza. Te aminokwasy budują mięśnie, dzięki czemu może następować prawidłowy metabolizm tej tkanki. Warto określić sobie działanie EAA w kontekście okołotreningowym, czyli przed w trakcie i po treningu.
EAA stosowane przed treningiem zapewnia odpowiednie nagromadzenie aminokwasów egzogennych, które dzięki swojej łatwiej dostępności będą stanowiły źródło ochraniające glikogen mięśniowy przed nadmiernym spadkiem w trakcie ciężkich treningów. Ponadto EAA przyczynia się do lepszego przygotowania komórki mięśniowej pod kątem wydolności.
Okazuje się także, że dostarczanie przed treningiem EAA może wpływać na ograniczenie doświadczanych obolałości mięśniowych wynikających z przeprowadzonego treningu/treningów.
EAA można stosować także podczas sesji treningowej. Przyczyniają się one wtedy do buforowania tkanki mięśniowej przed nadmiernym gromadzeniem się kwasu mlekowego i amoniaku w komórce mięśniowej. Dzięki temu EAA wpływają na lepszą wydolność fizyczną i redukcję zmęczenia mięśni, przez co te są w stanie trenować dłużej pod danym obciążeniem. Jest to ważna funkcja z punktu widzenia osób średnio-zaawansowanych oraz zaawansowanych, gdzie każdy następny przerzucony kilogram ciężaru może być na wagę złota w kontekście kształtowania sylwetki.
Stosowanie EAA w trakcie treningu lub zawodów może przyczynić się do lepszej kondycji i wydolności organizmu wśród osób trenujących sporty wytrzymałościowe. Stosowanie EAA może poprawić jakość biegu i wytrzymałość mięśniową w trakcie maratonów, czy też przedłużających się meczów sportowych i nie tylko. Tak samo skuteczne EAA są w przypadku praktycznie każdej dyscypliny sportowej.
EAA po treningu mają właściwości wspomagające regenerację potreningową i odpowiadają za sprawne przygotowanie tkanki mięśniowej do kolejnych sesji treningowych lub zawodów. Dzieje się tak dlatego, że EAA ograniczają urazy tkanki mięśniowej określane mianem DOMS lub zakwasów, mają właściwości antykataboliczne i sprzyjają inicjacji procesów anabolicznych związanych z aktywacją MPS (syntezy białek mięśniowych) oraz innych szlaków wpływających na rozrost masy mięśniowej, lub jej utrzymanie w okresie redukcji tkanki tłuszczowej.
EAA są bardzo szybko dostępnym źródłem niezbędnych składników dla organizmu, ponieważ są łatwo przyswajalne z przewodu pokarmowego, a przy tym wszystkim nie posiadają kalorii. Można więc powiedzieć, że maksymalnie stymulują możliwości wysiłkowe danej osoby i mogą być jednym z najbardziej pomocnych suplementów dla osób regularnie podejmujących wysiłek fizyczny.
EAA silnie przyczyniają się do realizacji progu leucynowego, który sam w sobie stanowi czynnik wpływający na aktywację procesów związanych z anabolizmem mięśniowym.
Funkcje aminokwasów EAA
Każdy z aminokwasów zawartych w kompleksie EAA może korzystnie wpływać na różne układy organizmu, jednakże głównych ich zadaniem jest prawidłowa regulacja pracy tkanki mięśniowej. Nie mniej jednak warto mieć świadomość działania poszczególnych aminokwasów zawartych w kompleksie EAA.
Oto one:
- Fenyloalanina – wpływa na przekazywanie impulsów w układzie nerwowym, działa proanabolicznie i może stanowić aminokwas o działaniu przeciwbólowym
- Leucyna – działa aktywująco na procesy anaboliczne, jest aminokwasem biorącym udział w regulacji glikemii we krwi oraz wpływa na syntezę hormonu wzrostu
- Izoleucyna – ochrania mięśnie przed katabolizmem, przyspiesza regenerację i wpływa na proces tworzenia krwi
- Walina – Wspiera procesy regeneracyjne tkanki mięśniowej i odpowiada za przekazywanie impulsów nerwowych
- Treonina – pozwala na lepszy biochemiczny metabolizm tłuszczów, wspiera regenerację i odporność
- Lizyna – wspiera regenerację tkanek, poprawia regulację hormonalną ze strony hormonu wzrostu i działa anabolicznie
- Metionina – jest aminokwasem siarkowym, przyspiesza regenerację organizmu, poprawia usuwanie z niego toksyn i metabolitów
- Tryptofan – aminokwas biorący udział w regulacji impulsów nerwowych, wspiera regenerację i redukuje ból
EAA dawkowanie
EAA to bardzo uniwersalny suplement. W znacznej przewadze występuje w postaci proszku z dodatkiem smakowym. Dawkowanie EAA jest silnie uzależnione od stanu zdrowia i rodzaju podejmowanej aktywności fizycznej. W przypadku osób regularnie ćwiczących warto stosować dawki rzędu nawet 30-40g podzielonych na 2 porcje przed i po treningu. Można także spróbować stosowanie EAA w trakcie treningu, co również da wiele korzyści w kontekście jakości danej sesji treningowej. Wtedy warto suplement przygotować w większej porcji przed treningiem, popić nieduża ilość porcji przed treningiem i potem wraz z czasem spędzonym na treningu w mniej więcej równych odstępach popijać EAA do skończenia porcji. Po zakończonej sesji treningowej przygotować resztę wydzielonej dawki na potrzeby potreningowe.
Sugerowane dawkowanie niezależnie od dni treningowych i nietreningowych wynosi od 5 g do 15 g na 1 porcję.
EAA – podsumowanie
EAA to kompleks aminokwasów egzogennych, biorących duży udział w regulacji pracy organizmu. Okazuje się, że mogą one być wyjątkowo przydatnym narzędziem wspierającym starania treningowe. Jest to suplement przyczyniający się do poprawy wydolności mięśni i wydolności organizmu w trakcie aktywności fizycznej.
EAA można stosować w okresie okołotreningowym, czyli przed w trakcie i po treningu. Dawkowanie preparatu warto ustalić na około 30-40g przygotowanych w 2 porcjach. W dni nietreningowe dawka EAA może adekwatnie mniejsza. EAA to wyjątkowo bezpieczny suplement, który może przynieść szereg korzyści nie tylko wobec osób ćwiczących, ale również tych chcących poprawić swoje zdrowie i profilaktykę.