Kiedy brać probiotyk - przed czy po jedzeniu?

Powiedzenie „jesteś tym, co jesz” jest całkiem trafne, jednak z obecnym stanem wiedzy naukowej powinno się je rozszerzyć. Aktualnie można by dodać do tej frazy „(…) oraz bakteriami, które karmisz.” Liczba komórek bakteryjnych w organizmie przekracza bowiem liczbę komórek całego ciała. Dbanie o odpowiedni skład i liczebność mikroorganizmów w przewodzie pokarmowym przekłada się na codzienne samopoczucie i stan zdrowia. Poza dietą jednym z najskuteczniejszych sposobów na optymalizację mikrobioty jest stosowanie probiotyków.

1. Czym są probiotyki?
2. Jak działają probiotyki?
3. Jak stosować probiotyki?

Czym są probiotyki?

Bakterie probiotyczne, zwane też probiotykami, to żywe mikroorganizmy, które po dostarczeniu do organizmu wykazują mutualistyczne interakcje z komórkami gospodarza. Żywią się tym, co człowiek spożywa, a produktami ubocznymi tego metabolizmu są związki, które wykazują działanie prozdrowotne. Spektrum oddziaływań probiotyków z organizmem zaczyna się w przewodzie pokarmowym, jednak się na nim nie kończy.

Pośrednio modulować one mogą pracę układów: odpornościowego, nerwowego czy sercowo-naczyniowego. Najlepiej poznanymi i najczęściej pojawiającymi się w preparatach probiotycznych bakteriami są bakterie z rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium. Nowoczesne suplementy zawierają probiotyki w postaci mikrokapsułkowanej, która umożliwia ich dotarcie bezpośrednio do jelit, bez ryzyka degradacji w kwaśnym środowisku żołądka.

Jak działają probiotyki?

Probiotyki zasiedlając konkretne odcinki przewodu pokarmowego, tworzą środowisko do prawidłowego przebiegu wielu procesów w organizmie. Związki, które powstają na skutek metabolizmu bakteryjnego w jelitach, tworzą barierę fizyczną dla mikroorganizmów patogennych i niestrawionych elementów pokarmowych.

Ponadto uczestniczą w regulacji pH, ułatwiając trawienie i wchłanianie składników odżywczych, w tym elektrolitów. Do związków tych zalicza się m.in. krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), z maślanem na czele. Te i inne metabolity bakteryjne regulują aktywność komórek wrodzonego oraz nabytego układu odpornościowego, a także uczestniczą w przewodnictwie nerwowym.

Jak stosować probiotyki?

Stosowanie probiotyków powinno zawsze poparte być dokładnym wywiadem zdrowotno-żywieniowym. Jeżeli dieta przed włączeniem probiotykoterapii daleka była od ideału należy ją radykalnie zmodyfikować. Kluczowe dla rozwoju korzystnej dla zdrowia mikrobioty jelitowej są takie aspekty codziennego żywienia jak podaż błonnika, antyoksydantów pochodzenia roślinnego, czy wody. Duże znaczenie ma również to, czego się unika.

Unikanie częstego sięgania po antybiotyki, leki przeciwbólowe czy obniżające kwaśność żołądka, a także picia alkoholu może przyczynić się do zwiększenia efektywności starań o poprawę stanu mikrobioty jelitowej.

Suplementowanie diety probiotykami z reguły trwa 8 – 16 tygodni i zazwyczaj wiąże się z koniecznością zmiany pewnych nawyków. Najlepiej stosować je przed jedzeniem (20 – 30 minut), tak aby dostarczone składniki odżywcze oraz błonnik i antyoksydanty z posiłku mogły „zasilić” życie bakteryjne.