Aronia - właściwości zdrowotne, działanie

Poza zastosowaniem w przemyśle spożywczym, aronia zyskała uznanie jako surowiec fitoterapeutyczny. Krzewy czarnej porzeczki są rodzime dla Ameryki Północnej i od dawna wykorzystywane w medycynie ludowej do leczenia przeziębień, kaszlu i gorączki. Surowy owoc charakteryzuje się, kwaśnym smakiem oraz zapachem gorzkich migdałów, co ogranicza jego bezpośrednie wykorzystanie, jednak świetnie nadaje się do przetworów i pozyskiwania ekstraktów.

1. Charakterystyka aronii
2. Nietypowe zastosowania aronii
3. Stosowanie aronii

Charakterystyka aronii

Czarna aronia (Aronia melanocarpa) oraz jej przetwory są źródłem wielu związków posiadających właściwości wspierające zdrowie. Efekty farmakologiczne czarnej aronii przejawiają się w leczeniu wielu chorób przewlekłych, takich jak miażdżyca, nadciśnienie czy cukrzyca.

Aronia źródło zdrowia

Głównymi związkami biologicznie czynnymi są polifenole oraz antocyjany o potencjale antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym. Aronia należy do najbogatszych źródeł tych związków, co czuć w jej cierpkim i gorzkawym smaku oraz widać w intensywnej barwie. Substancje aktywne aronii metabolizowane są przez korzystne dla zdrowia bakterie jelitowe.

Nietypowe zastosowania aronii

Sięganie po aronię często kojarzy się z chęcią poprawy odporności oraz ogólnie pojętego zdrowia. W ostatnich latach coraz częściej jednak mówi się o niej w kontekście zwiększania wydolności organizmu.

Wpływ na kondycję aktywnych kobiet - nowe badania

Jednym z przykładów są prowadzone w poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego badania dotyczące wpływu suplementacji ekstraktem z aronii na wydolność fizyczną i gospodarkę żelaza w organizmie zawodniczek w kontekście regulacji cyklu menstruacyjnego.

Doskonałe uzupełnienie przedtreningówek

Działanie poprawiające funkcjonowanie i stan naczyń krwionośnych, które wynika ze zwiększenia dostępności tlenku azotu, przydatne może być w kontekście aktywności fizycznej. Prowadzi ono bowiem do wazodylatacji, czyli zwiększenia promienia „przewodów”, przez które przepływa krew, a razem z nią tlen i substancje odżywcze. W działaniu tym może uzupełniać się z takimi związkami jak cytrulina, czy arginina oraz azotany z buraka.

Wpływ na mózg

Funkcje antyoksydacyjne aronii z kolei korzystnie mogą wpływać na układ nerwowy. Istnieją wstępne przesłanki świadczące o tym, że wpływając na mózgowy czynnik wzrostu nerwów (BDNF), aronia poprawiać może funkcje kognitywne, w tym skupienie oraz pamięć. Zarówno polifenole, jak i antocyjany, we wczesnych badaniach naukowych doprowadziły do poprawy przewodzenia sygnałów między nerwami oraz tworzenia nowych połączeń.

Stosowanie aronii

Aronia dostępna jest nie tylko pod postacią dżemów, czy w sokach / napojach, ale również produkowane są z niej suplementy diety. Na rynku spożywczym pojawia się coraz więcej form fizycznych produktów z aronią, co ma na celu ułatwienie dostarczania jej do organizmu sportowcom czy osobom zapracowanym oraz nie do końca dbającym o dietę.

Polifenole oraz antocyjany w suszonych owocach osiągają stężenia sięgające kilku gramów na 100 g produktu. Zalecane dawkowanie suplementów, które zawierają skoncentrowane dawki substancji bioaktywnych może sięgnąć nawet 3 g dziennie.

Źródła:

• Cebova, Martina et al. “Effect of Bioactive Compound of Aronia melanocarpa on Cardiovascular System in Experimental Hypertension.” Oxidative medicine and cellular longevity vol. 2017 (2017): 8156594. doi:10.1155/2017/8156594
• Istas, G., Wood, E., Le Sayec, M., Rawlings, C., Yoon, J., Dandavate, V., Cera, D., Rampelli, S., Costabile, A., Fromentin, E., & Rodriguez-Mateos, A. (2019). Effects of aronia berry (poly)phenols on vascular function and gut microbiota: a double-blind randomized controlled trial in adult men. The American journal of clinical nutrition, 110(2), 316–329. https://doi.org/10.1093/ajcn/nqz075
• Ahles, Sanne et al. “The Effect of Long-Term Aroniamelanocarpa Extract Supplementation on Cognitive Performance, Mood, and Vascular Function: A Randomized Controlled Trial in Healthy, Middle-Aged Individuals.” Nutrients vol. 12,8 2475. 17 Aug. 2020, doi:10.3390/nu12082475