Czy ashwagandha jest bezpieczna?

Ashwagandha, która w języku polskim zwana jest witanią ospałą, lub potocznie żeń-szeniem indyjskim i wiśnią zimową, a w łacinie withanią somniferą, jest surowcem zielarskim o skuteczności z bogatym tłem naukowym oraz długą historią zastosowania. We współczesnej fitoterapii zasłynęła z działania poprawiającego tolerancję organizmu na stres. Chociaż ashwagandha pochodzi z Dalekiego Wschodu, a dokładniej medycyny ajurwedyjskiej, to znana i stosowana jest obecnie we wszystkich krajach rozwiniętych.

1. Historia terapeutycznego wykorzystania ashwagandhy
2. Farmakologiczne działanie ashwagandhy
3. Profil bezpieczeństwa ashwagandhy

Historia terapeutycznego wykorzystania ashwagandhy

Ajurweda, czyli tradycyjna, indyjska medycyna, przez wiele osób podważana jest ze względu na przesłankowy charakter twierdzeń zawartych w jej księgozbiorach. Stopniowo jednak nowoczesne metody badawcze „odsiewają” środki skuteczne od tych, które działają słabo lub wcale. Dobrym przykładem jest tutaj właśnie omawiana witania ospała. Jej działanie, które w tradycyjnej medycynie indyjskiej zwane było tonizującym, charakteryzowane jest przez współczesną naukę jako adaptogenne.

„Ashwa” w dosłownym tłumaczeniu oznacza „zapach konia”. Swoją oryginalną nazwę ashwagandha zawdzięcza jednak nie tylko swojemu intensywnemu zapachowi, ale również wzmacniającemu działaniu. Do celów tonizujących, czyli oczyszczających z toksyn oraz łagodzących stres, ashwagandha stosowana jest w Ajurwedzie od ponad 6000 lat.

Farmakologiczne działanie ashwagandhy

Wyniki farmakologicznych badań ashwagandhy wskazują na imponujący jej potencjał prozdrowotny. W warunkach in vitro zaobserwowano między innymi jej przeciwcukrzycowe, przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe, czy neuroprotekcyjne, kardioprotekcyjne i hepatoprotekcyjne działania. W badaniach z udziałem ludzi najlepiej udokumentowano jednak działanie adaptogenne, czyli ułatwiające organizmowi zaadaptowanie się do sytuacji stresujących.

Form wspomagania organizmu w stresie może być wiele, jednak ashwagandha działa poprzez obniżenie poziomu hormonu stresu, czyli kortyzolu, a także zwiększenie efektywności przewodnictwa nerwowego związanego z neuroprzekaźnikiem GABA (kwasem gamma-aminomasłowym), który hamuje nadpobudliwość układu nerwowego, często obserwowaną przy dużym obciążeniu stresem. Dzięki akcjom tym witania ospała działa przeciwlękowo i pośrednio wspiera sen, koncentrację czy libido.

Profil bezpieczeństwa ashwagandhy

Ashwagandha stosowana w dawkach zalecanych przez producentów (300 – 800 mg ekstraktu / 6 – 15 mg witanolidów dziennie) jest bezpieczna dla osób zdrowych, które sięgają po nią w celu wzmocnienia organizmu w okresach o wzmożonej pracy umysłowej, wysiłku fizycznym, lub narażeniu na inne formy dystresu psychicznego. Nie ma przeciwwskazań do stosowania jej zarówno w ciągu dnia, jak i na wieczór, chociaż pamiętać należy, że efektywne jej działanie obserwowane jest po kilkunastu dniach / kilku tygodniach od wdrożenia suplementacji. Mimo dobrze udokumentowanych właściwości przeciwlękowych ashwagandhy nie powinno się jej łączyć z lekami psychiatrycznymi, czy alkoholem.