Czy kozłek lekarski pomaga na stres i nerwy?

Brak tolerancji na stres ma znaczący wpływ na różne aspekty zdrowia. Warto wiedzieć, że stres niewspółmierny do indywidualnej tolerancji dotyka sfer psychicznej, fizycznej, a nawet społecznej codziennego życia. Kiedy obciążenie stresem staje się coraz trudniejsze do udźwignięcia warto poszukać pomocy u specjalisty, a jeśli dieta i styl życia nie budzą zastrzeżeń, można spróbować również różnych ekstraktów roślinnych, takich jak kozłek lekarski.

1. Skutki przeciążenia stresem
2. Kozłek lekarski, czyli waleriana
3. Moc korzenia i jego działanie
4. Dawkowanie kozłka

Skutki przeciążenia stresem

Przewlekłe napięcie i niepokój mogą przerodzić się w długotrwałe stany depresyjne i lękowe, które wymagają interwencji specjalisty.

Wpływ na sen i samoocenę

Dodatkowo stres często prowadzi do zaburzeń snu, takich jak trudności z zasypianiem i częste przebudzenia w nocy, co zaburza naturalne procesy regeneracyjne organizmu. Osoby nieradzące sobie ze stresem mogą także doświadczać obniżenia samooceny, czując się nieadekwatne do sytuacji, które ich przytłaczają. To z kolei wpływa na problemy z koncentracją i pamięcią, utrudniając codzienne funkcjonowanie.

Stres a serce i odporność

W sferze zdrowia fizycznego chroniczny stres może być czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w tym zwiększać ryzyko zawału serca i udaru poprzez podnoszenie ciśnienia krwi. Nieustanny stres osłabia również układ odpornościowy, czyniąc organizm bardziej podatnym na infekcje i choroby.

Wpływ stresu na układ pokarmowy

Problemy z układem pokarmowym, takie jak zespół jelita drażliwego, zgaga czy wrzody, również mogą być nasilane przez stres. Ponadto stres przyczynia się do niezdrowych nawyków żywieniowych, w tym nadmiernego jedzenia dla złagodzenia napięcia, co może prowadzić do nadwagi i otyłości.

Relacje i komunikacja 

Negatywne skutki braku tolerancji na stres widoczne są również w zachowaniu i relacjach interpersonalnych. Osoby nieumiejące radzić sobie ze stresem często wycofują się z życia społecznego, co może prowadzić do samotności i izolacji. Stres ma również wpływ na komunikację i zachowanie w relacjach, prowadząc do konfliktów, nieporozumień i osłabienia więzi z bliskimi.

Stres a nałogi

W skrajnych przypadkach niektórzy mogą sięgać po alkohol, narkotyki czy inne substancje psychoaktywne w próbie radzenia sobie ze stresem, co może skutkować uzależnieniem.

Typowe skutki nadmiernego stresu

Kozłek lekarski, czyli waleriana

Kozłek lekarski (Valeriana officinalis) jest cenioną od wieków rośliną zielarską o zastosowaniach fitoterapeutycznych. Charakteryzuje się wyjątkowymi właściwościami uspokajającymi, dzięki czemu znajduje szerokie zastosowanie w łagodzeniu objawów stresu, napięcia nerwowego oraz w problemach ze snem. Jego historia wykorzystania sięga starożytności.

Moc korzenia i jego działanie

Powszechnie za najcenniejszą część kozłka lekarskiego uznaje się korzeń. To właśnie w korzeniu i kłączach tej rośliny koncentrują się składniki aktywne odpowiedzialne za działanie bioaktywne. Zawarte w korzeniu kozłka lekarskiego składniki aktywne, takie jak kwas walerianowy, waleryniany, flawonoidy, alkaloidy i olejki eteryczne, odpowiadają za jego działanie relaksujące i antyspazmatyczne. Możliwe ono jest dzięki oddziaływaniu z systemem hamującym pobudliwość układu nerwowego.

Dawkowanie kozłka

W praktyce kozłek lekarski stosowany jest przede wszystkim w formie naparów z suszonych korzeni i kłączy, choć dostępna jest również waleriana w postaci tabletek, kapsułek, ekstraktów alkoholowych i płynnych mieszanek ziołowych. Taka różnorodność form pozwala na dostosowanie metody przyjmowania do indywidualnych potrzeb i preferencji użytkowników.

Nie tylko na uspokojenie...

Co więcej, kozłek lekarski znajduje zastosowanie nie tylko jako środek uspokajający, ale również w terapii wspomagającej w różnych stanach spazmatycznych, takich jak napięciowe bóle głowy czy skurcze mięśniowe.

Typowe dawki

Typowe dawkowanie kozłka lekarskiego w formie kapsułek zazwyczaj oscyluje wokół 400 mg dziennie, przyjmowane na około godzinę przed snem w przypadku problemów z zasypianiem lub mniejsze dawki podzielone na kilka porcji w ciągu dnia dla łagodzenia napięcia i stresu. Ważne jest, aby przestrzegać zaleceń producenta zawartych na etykiecie produktu oraz skonsultować stosowanie kozłka lekarskiego z lekarzem lub farmaceutą, gdyż niektóre preparaty z kozłkiem mają status leku.

Źródła:

Bent, S., Padula, A., Moore, D., Patterson, M., & Mehling, W. (2006). Valerian for sleep: a systematic review and meta-analysis. The American journal of medicine, 119(12), 1005–1012. https://doi.org/10.1016/j.amjmed.2006.02.026

Kenda, M., Kočevar Glavač, N., Nagy, M., & Sollner Dolenc, M. (2022). Medicinal Plants Used for Anxiety, Depression, or Stress Treatment: An Update. Molecules (Basel, Switzerland), 27(18), 6021. https://doi.org/10.3390/molecules27186021