Grzyb reishi - co to jest? Działanie, właściwości

Reishi (Ganoderma lucidum), czy inaczej lakownica żółtawa, to grzyb, który przez wieki fascynował botaników i mykologów (badaczy roślin i grzybów) oraz lekarzy ze względu na swoją unikalną morfologię i potencjalne korzyści zdrowotne. Zaliczany jest do rodzaju Ganoderma, który obejmuje ponad 80 różnych gatunków grzybów.

1. Charakterystyczny wygląd reishi
2. Występowanie reishi
3. Zastosowania w medycynie tradycyjnej Wschodu
4. Działanie reishi
5. Dawkowanie grzybów reishi

Charakterystyczny wygląd reishi

Jego specyficzny wygląd stanowi klucz do jego stosunkowo łatwej identyfikacji. Reishi charakteryzuje się czerwono-brązowym, lśniącym kapeluszem, który w kształcie przypomina muszlę.

Występowanie reishi

Grzyb Reishi rośnie na różnych typach drzew, zarówno liściastych, jak i iglastych. Niektóre z preferowanych gatunków drzew to dąb, brzoza i sosna. Pomimo że jest uznawany za saprotrofa, czyli organizm, który zdobywa substancje odżywcze poprzez rozkład martwej materii organicznej, to czasem występuje także na żywych drzewach. Preferuje umiarkowane strefy klimatyczne, jednak jest szeroko rozpowszechniony w różnych regionach Azji, Ameryki Północnej i Europy.

Zastosowania w medycynie tradycyjnej Wschodu

Zastosowanie reishi w medycynie tradycyjnej, szczególnie w medycynie chińskiej i japońskiej, jest głęboko zakorzenione w historycznych i kulturowych kontekstach. Reishi jest jednym z grzybów „terapeutycznych” o najdłuższej udokumentowanej tradycji zastosowania. Najstarsze dowody na to liczą ponad 2000 lat.

Król grzybów

Jak mówi starożytna chińska farmakopea, czyli oficjalny zbiór standardów i wytycznych dotyczących jakości, czystości i składu substancji farmaceutycznych, reishi jest "królem grzybów".

Bogate źródło substancji bioaktywnych

Lakownica żółtawa (Ganoderma lucidum) stanowi bogate źródło substancji bioaktywnych, co od dawna wzbudza zainteresowanie zarówno wśród naukowców, jak i praktyków medycyny tradycyjnej. Grzyb ten jest szczególnie znany z obecności związków takich jak polisacharydy, triterpenoidy, peptydy, sterole i alkaloidy.

Substancją charakterystyczną jest kwas lucydenowy, którego ponad 20 form można odnaleźć w różnych częściach grzyba. Każda z tych grup substancji wykazuje różnorodne właściwości biologiczne, które mogą mieć zastosowania terapeutyczne.

Działanie reishi

Na problemy z pamięcią

Dowody naukowe sugerują, że G. lucidum (grzyb reishi) i jego składniki mogą zapobiegać problemom z pamięcią i poznaniem. Działają one na kilka sposobów, zmniejszają poziom substancji powodujących stres oksydacyjny w komórkach nerwowych, hamują stany zapalne i chronią neurony.

W chorobie Alzheimera

Składniki reishi wpływają też na enzymy związane z neuroprzekaźnikami, które odpowiedzialne są za pamięć, w tym acetylocholinę. Dzięki temu reishi może łagodzić objawy neurodegeneracyjne, na przykład w chorobie Alzheimera.

Przeciwnowotworowo i nie tylko

Kwasy lucydenowe badane były w wielu podstawowych modelach badawczych. Ich potencjał zasygnalizowano w kontekście m.in. działania przeciwnowotworowego, przeciwwirusowego, antyoksydacyjnego, neuroprotekcyjnego, czy przeciwcukrzycowego i przeciwmiażdżycowego. Potrzebne są jeszcze jednak liczne badania zarówno na zwierzętach, jak i z udziałem ludzi, aby wytyczyć konkretne wskazówki terapeutyczne.

Dla jelit

Co więcej, polisacharydy zawarte w grzybach lakownicy żółtawej wykazują działanie prebiotyczne, czyli wspierające mikrobiotę jelitową. Dzięki temu pośrednio wpływać mogą na ochronę przed patogenami, wzmocnienie odporności wrodzonej i nabytej, a także lepsze przyswajanie i wykorzystanie substancji odżywczych. Najbardziej charakterystycznym polisacharydem jest frakcja beta-glukanów.

 Charakterystyka grzyba reishi

 Tabela: Ogólna charakterystyka lakownicy żółtawej, czyli reishi.

Dawkowanie grzybów reishi

Dawkowanie reishi może być bardzo zróżnicowane, z uwagi na różnorodność form, w jakich grzyb ten jest dostępny oraz ze względu na cel terapeutyczny, dla którego jest stosowany. Formy dostępne na rynku obejmują kapsułki, ekstrakty wodne i alkoholowe, proszki, a nawet formy sfermentowane. Każda z tych form może mieć różną zawartość substancji bioaktywnych, co komplikuje standaryzację dawkowania. Najczęściej pojawiające się zalecenia oscylują wokół 1000 mg suchego grzyba dziennie.

Źródła:

• Luz, D. A., Pinheiro, A. M., Fontes-Júnior, E. A., & Maia, C. S. F. (2023). Neuroprotective, neurogenic, and anticholinergic evidence of Ganoderma lucidum cognitive effects: Crucial knowledge is still lacking. Medicinal research reviews, 43(5), 1504–1536. https://doi.org/10.1002/med.21957
• Zheng, C., Rangsinth, P., Shiu, P. H. T., Wang, W., Li, R., Li, J., Kwan, Y. W., & Leung, G. P. H. (2023). A Review on the Sources, Structures, and Pharmacological Activities of Lucidenic Acids. Molecules (Basel, Switzerland), 28(4), 1756. https://doi.org/10.3390/molecules28041756