Jak długo można brać l-karnitynę?

L-karnityna to związek chemiczny z grupy aminokwasów, ale nie jest aminokwasem w ścisłym tego słowa znaczeniu. Zbudowana jest z dwóch aminokwasów - lizyny i metioniny. L-karnityna pomaga transportować kwasy tłuszczowe do mitochondriów (podobnie, jak człowiek przy użyciu łopaty wrzuca węgiel do pieca), gdzie są one przekształcane w energię dla komórek organizmu. Niedobór l-karnityny może prowadzić do zaburzeń metabolicznych i spadku ogólnej wydolności, zarówno fizycznej, jak i umysłowej.

1. Jak powstaje l-karnityna?
2. Kiedy sięga się po l-karnitynę?
3. Czy l-karnitynę można brać bez przerwy?
4. Jak stosować l-karnitynę?

Jak powstaje l-karnityna?

Narządami odpowiedzialnymi w organizmie za produkcję l-karnityny są wątroba i nerki. Wykorzystują do tego aminokwasy lizynę i metioninę oraz witaminy C, B6 i żelazo. Z tych narządów l-karnityna jest transportowana do innych tkanek, przede wszystkim mięśni i układu nerwowego. Związek ten w organizmie pojawia się również po spożyciu mięs, ryb i nabiału, jednak ilość dostępna naturalnie w pożywieniu jest stosunkowo niewielka. W związku z tym dla najszybszego i najbardziej efektywnego „nasycenia” organizmu karnityną stosuje się suplementy diety.

Kiedy sięga się po l-karnitynę?

Ponieważ L-karnityna pomaga w metabolizmie tłuszczy, najczęściej stosowana jest w celu wspomagania utraty wagi i poprawy składu ciała w otyłości, czy w optymalizacji lipidogramu w walce z chorobami serca.

Często dodaje się ją do suplementów diety i napojów energetyzujących, które mają zwiększać wytrzymałość i zmniejszać odczuwanie zmęczenia.

Coraz więcej mówi się również o jej potencjale w zwalczaniu chorób neuropsychologicznych, takich jak depresja czy choroba Alzheimera.

Czy l-karnitynę można brać bez przerwy?

Nie ma jednoznacznych zaleceń odnośnie czasu stosowania l-karnityny, ale zazwyczaj stosuje się ją przez okres nie dłuższy, niż kilka miesięcy. Bez przerwy brać ją można wtedy, gdy nie spożywa się mięs, ryb i nabiału, a jednocześnie pracuje się umysłowo lub fizycznie.

W innych przypadkach po 3 – 4 miesiącach zaleca się zrobić kilkutygodniową przerwę. Stosowanie l-karnityny (zwłaszcza długotrwałe) najlepiej jest przeprowadzić pod nadzorem dietetyka. Konsultacja z lekarzem jest obowiązkowa przy różnych chorobach przewlekłych.

Jak stosować l-karnitynę?

L-karnityna w suplementach występuje w różnych formach chemicznych, np. jako winian, chlorek, czy acetylo-l-karnityna. Ze względu na dobrą przyswajalność najczęściej stosowaną formą jest winian l-karnityny.

Dawki l-karnityny zależą od celu stosowania i indywidualnych potrzeb organizmu. W niektórych przypadkach sięgać mogą nawet do 4 gramów dziennie. Dla wsparcia utraty wagi dawka wynosi zazwyczaj od 2 do 3 gramów dziennie.

Nieco mniejsze dawki stosuje się w przypadku acetylo-l-karnityny, która przenika przez barierę mózgu i dzięki temu ma większy, niż winian, potencjał w ochronie i terapii schorzeń neurologicznych.

L-karnitynę stosować można zarówno rano, jak i po południu lub wieczorem, gdyż nie działa jako stymulant. Często łączy się ją z kofeiną, kreatyną, beta-alaniną, czy zieloną herbatą, zarówno do wsparcia kondycji fizycznej, jak i umysłowej.

Źródła:

• Talenezhad, N., Mohammadi, M., Ramezani-Jolfaie, N., Mozaffari-Khosravi, H., & Salehi-Abargouei, A. (2020). Effects of l-carnitine supplementation on weight loss and body composition: A systematic review and meta-analysis of 37 randomized controlled clinical trials with dose-response analysis. Clinical nutrition ESPEN, 37, 9–23. https://doi.org/10.1016/j.clnesp.2020.03.008
• Alhasaniah, Abdulaziz Hassan. “l-carnitine: Nutrition, pathology, and health benefits.” Saudi journal of biological sciences vol. 30,2 (2023): 103555. doi:10.1016/j.sjbs.2022.103555