Jaka witamina najlepsza na zajady?

Kącikowe zapalenie warg (angiocheilitis angularis, czyli zajady) często postrzegane jest jako drobny problem skórny. Zajadów nie można jednak ignorować ani bagatelizować, gdyż mają złożone i różnorodne przyczyny. Ich przewlekłe występowanie może świadczyć o pewnych problemach zdrowotnych, w tym o słabym stanie odżywienia.

1. Objawy zajadów
2. Przyczyny występowania zajadów
3. Jak radzić sobie z zajadami?

Objawy zajadów

Na wczesnym etapie choroby, najbardziej widoczne są zaczerwienienie i drobne pęknięcia w kącikach ust. Te początkowe symptomy mogą być łatwo zbagatelizowane, uznawane za zwykłe wysuszenie skóry. Jednakże, w miarę postępu schorzenia, te niewielkie uszkodzenia mogą przekształcić się w bolesne owrzodzenia. Te owrzodzenia stają się szczególnie uciążliwe przy czynnościach takich jak mówienie, jedzenie czy uśmiechanie się, gdyż każdy ruch warg może powodować ból w dotkniętych obszarach.

W zaawansowanym stadium zajadów mogą również pojawić się krwawienia oraz w przypadku wystąpienia infekcji, żółte lub białe strupy. Strupy te są wynikiem naturalnego procesu gojenia, będącego odpowiedzią organizmu na infekcję. W przypadkach, gdy zajady mają podłoże infekcyjne, możliwe są także inne objawy, takie jak obrzęk, zwiększone zaczerwienienie oraz uczucie pieczenia lub swędzenia w obszarze zainfekowanym.

Przyczyny występowania zajadów

Infekcje

Jednym z czynników sprawczych w przypadku zajadów są infekcje, np. te wywoływane przez grzyby z rodzaju Candida. Te drożdżaki są zwykle nieszkodliwą częścią mikroflory skóry i jamy ustnej, ale w określonych warunkach, takich jak zmiany pH skóry, osłabienie układu odpornościowego lub nadmierna wilgotność, mogą zacząć działać patogennie.

Infekcje grzybicze charakteryzują się typowym białym nalotem i zaczerwienieniem w kącikach ust. Zajady mogą być również wywołane przez bakterie, takie jak Staphylococcus aureus, czyli gronkowiec złocisty lub wirusy, które dostają się do skóry poprzez drobne pęknięcia lub uszkodzenia.

Zły stan odżywienia

Niedobory żywieniowe mają znaczący wpływ na kondycję skóry i błon śluzowych, a tym samym na podatność na zajady. Szczególnie istotne wydają się być witaminy z grupy B. Niedobór ryboflawiny (B2) może prowadzić do osłabienia stanu skóry oraz jej pęknięć i owrzodzeń. Ta witamina często postrzegana jest jako najlepsza na zajady.

Podobnie jednak działać może również niedobór niacyny (B3) i pirydoksyny (B6). Niedobór pierwiastka mineralnego cynku, który współtworzy keratynocyty, czyli komórki skórne, również może być szkodliwy dla procesów regeneracji skóry, a dodatkowo również funkcjonowania układu odpornościowego i zwalczania infekcji.

Problemy z uzębieniem

Problemy strukturalne w jamie ustnej, takie jak nieprawidłowe ułożenie zębów, czy noszenie protez, mogą prowadzić do gromadzenia się śliny w kącikach ust. To z kolei tworzy idealne warunki do przesuszania się oraz dla rozwoju mikroorganizmów. Często wymaga to interwencji dentystycznej.

Zaburzenia zdrowotne

Wiele chorób, np. cukrzyca czy anemia, mogą również zwiększać ryzyko pojawienia się zajadów. Cukrzyca ma duży wpływ na procesy gojenia się ran, natomiast anemia osłabia odporność i dotlenienie tkanek. Oba stany zdrowotne pojawiają się szczególnie u osób, które nie dbają o kompozycję codziennej diety i mogą ze sobą współwystępować. Kontrola tych chorób jest istotnym elementem w zapobieganiu powstawaniu zajadów.

W kategorii też można wymienić nieswoiste zapalenia jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Crohna), atopowe zapalenie skóry, predyspozycje genetyczne (np. zespół Downa), leki doustne powodujące suchość warg (np. izotretynoina), gwałtowna utrata wagi czy uzależnienie od papierosów.

Czynniki zewnętrzne

Czynniki środowiskowe, takie jak ekstremalne warunki pogodowe, mogą również przyczyniać się do problemu. Silny wiatr, niska wilgotność powietrza i ekspozycja na słońce mogą wysuszać delikatną skórę w kącikach ust, powodując jej pękanie i tworząc warunki sprzyjające infekcjom. Podobnie jest z przebywaniem na mrozach. Stosowanie ochronnych balsamów do ust i kremów nawilżających, szczególnie w okresach zwiększonego ryzyka, jest ważne dla prewencji pojawiania się zajadów.

Jak radzić sobie z zajadami?

Sposoby radzenia sobie z zajadami

Źródła:

Park, K. K., Brodell, R. T., & Helms, S. E. (2011). Angular cheilitis, part 2: nutritional, systemic, and drug-related causes and treatment. Cutis, 88(1), 27–32.