Jakie witaminy są dobre na paznokcie?

Paznokcie, choć powszechne u ludzi, są również obecne u niektórych naczelnych, takich jak małpy, goryle i orangutany. Posiadanie paznokci, często postrzegane jako niekoniecznie niezbędny element estetyczny w życiu człowieka, w rzeczywistości stanowi istotną funkcję ewolucyjną ssaków. Te specjalizowane struktury wywodzące się z naskórka dają wiele możliwości, od ochrony do ułatwienia precyzyjnych ruchów.

1. Funkcja paznokci
2. Powstawanie paznokci
3. Regulacja stanu paznokci
4. Witaminy na paznokcie
5. Dawkowanie witamin

Funkcja paznokci

Analizując morfologiczne różnice między paznokciami a pazurami innych ssaków, można zauważyć, że paznokcie u ludzi i niektórych naczelnych są płaskie i szerokie, przylegające do końców palców. Ta struktura jest ewolucyjną adaptacją do chwytania i manipulowania przedmiotami.

Paznokcie kontra pazury

Z kolei pazury, zazwyczaj ostre i zakrzywione, służą przede wszystkim drapaniu czy kopaniu. Są one charakterystyczne dla wielu ssaków, w tym dla kotów i psów. W przeciwieństwie do paznokci, pazury odgrywają kluczową rolę w obronie, polowaniu i wspinaniu się. Paznokcie u ludzi wykazują mniejszą zmienność w kształcie i rozmiarze.

Obie struktury składają się z białka keratyny, ale różnią się proporcjami i rodzajami tego białka, co wpływa na ich twardość, elastyczność i inne właściwości. Paznokcie są uważane za zmodyfikowane pazury, które ewoluowały, aby sprostać specyficznym potrzebom naczelnych, zwłaszcza w kontekście wykonywania precyzyjnych czynności. Pazury u innych ssaków są adaptacją do bardziej aktywnego trybu życia.

Powstawanie paznokci

Proces powstawania i wzrostu paznokci u ludzi jest dobrym przykładem złożoności mechanizmów biologicznych działających w ciele.

Macierz paznokcia

Głównym punktem tego procesu jest macierz paznokcia, czyli warstwa komórek położona pod skórą przy nasadzie paznokcia. Macierz odpowiada za wytwarzanie nowych komórek. Jest to ciągły proces, w którym świeżo wytworzone komórki systematycznie zastępują starsze, przesuwając się stopniowo ku końcówce palca.

Podziały zachodzące w komórkach macierzy

Znaczącą rolę w tym procesie odgrywają podziały komórkowe zachodzące w komórkach macierzy. Po podziale komórki podlegają procesowi keratynizacji, czyli zjawisku, w którym komórki tracą swoje wewnętrzne jądra, stają się bardziej spłaszczone i wypełniają się białkiem keratyną.

Jest to kluczowy etap, który nadaje paznokciom ich charakterystyczną twardość i wytrzymałość. Proces ten obejmuje także utratę wody, co przyczynia się do tworzenia bardziej zwartych i twardszych komórek paznokcia.

Regulacja stanu paznokci

Pod paznokciem znajduje się łożysko, które odgrywa kluczową rolę w odżywianiu rosnącego paznokcia. Naczynia krwionośne w łożysku dostarczają niezbędnych składników odżywczych, wspierając zdrowy i równomierny wzrost paznokcia.

Co ma znaczenie dla zdrowia paznokci?

Stan zdrowia i odżywienia organizmu są niezwykle ważne dla zachowania zdrowych paznokci. Duże znaczenie ma też unikanie uszkodzeń mechanicznych, np. podczas pracy fizycznej rękawic, kontaktu ze środkami chemicznymi, np. podczas sprzątania czy promieniowania UV, np. przy zabiegach kosmetycznych.

Zmiany w wyglądzie paznokci - co sygnalizują?

Zmiany w wyglądzie, strukturze i wzroście paznokci mogą być sygnałem różnych stanów zdrowotnych, wskazując na potencjalne problemy związane z ogólnym stanem organizmu. Wśród najczęstszych chorób, które mogą objawiać się poprzez zmiany w paznokciach, znajdują się anemia, problemy z tarczycą, choroby skórne, grzybice paznokci, choroby serca i układu krążenia oraz płuc, cukrzyca, choroby nerek i wątroby, niedobory odżywcze oraz zaburzenia autoimmunologiczne.

Witaminy na paznokcie

Biotyna

Biotyna, znana również jako witamina B7, jest często nazywana "witaminą piękności" z uwagi na jej korzystny wpływ na tkanki, takie jak włosy i paznokcie. Biotyna wspomaga produkcję keratyny, białka, które stanowi główny składnik paznokci. Jest kluczowa dla utrzymania ich siły i integralności i może przeciwdziałać łamliwości i rozdwajaniu się.

Witaminy z grupy B

Głównie B12 i B9 (kwas foliowy), odgrywają ważną rolę w zdrowiu i podziale komórek, w tym komórek paznokci. Witamina B12 jest kluczowa w utrzymaniu zdrowia czerwonych krwinek, które dostarczają tlen do różnych części ciała, w tym do macierzy paznokcia. Z kolei kwas foliowy, czyli witamina B9, pomaga w syntetyzowaniu białek, co ma znaczenie pośrednie.

Witamina C

Odgrywa istotną rolę w utrzymaniu zdrowia paznokci, głównie ze względu na jej kluczową rolę w produkcji kolagenu. Kolagen jest białkiem strukturalnym, które wpływa na elastyczność i wytrzymałość paznokci. Niedobór witaminy C może prowadzić do osłabienia i łamliwości paznokci.

Witamina E

Znana ze swoich antyoksydacyjnych właściwości, chroni komórki paznokci przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Jest to istotne dla zachowania zdrowego wzrostu i wyglądu paznokci. Wolne rodniki mogą uszkodzić komórki paznokci, prowadząc do ich osłabienia i starzenia.

Witaminy dla paznokci

Dawkowanie witamin

Dla witaminy B7 zalecane dzienne spożycie dla dorosłych wynosi zazwyczaj od 30 do 100 mikrogramów (mcg). Typowe dawkowanie w suplementach zawiera od 30 mcg do kilku miligramów (mg), przy czym w przypadku problemów z paznokciami, dawki mogą być wyższe. Preferowana forma chemiczna biotyny to D-biotyna, która jest biologicznie aktywną formą tej witaminy.

W przypadku witaminy B9, czyli kwasu foliowego, zalecana dzienna dawka dla dorosłych to około 400 mcg. Suplementy często zawierają od 400 do 800 mcg kwasu foliowego. Preferowaną formą chemiczną jest L-metylofolian wapnia, biologicznie aktywna forma kwasu foliowego, która nie wymaga przekształcenia przez organizm.

Dla witaminy B12 zalecane dzienne spożycie dla dorosłych wynosi około 2,4 mcg. Suplementy mogą zawierać od 500 mcg do 1 mg lub więcej, szczególnie w przypadku produktów przeznaczonych dla wegan i wegetarian. Efektywną w regulowaniu niedoborów formą chemiczną jest np. metylokobalamina. Mniej preferowana, ale stabilna i tańsza forma to cyjanokobalamina.

Witamina C, zalecana w ilości 75-90 mg dziennie dla dorosłych, jest dostępna w suplementach zazwyczaj w dawkach od 500 mg do 1000 mg. Poza preparatami z czystym kwasem askorbinowym coraz częściej spotkać można się z produktami łączącymi askorbinian sodu czy wapnia, każda jest skuteczna. Nieco dłuższe uwalnianie zapewnić może forma liposomalna, czyli cząsteczki witaminy C zawarte w strukturach przypominających tłuszcze.

Witamina E, której zalecane dzienne spożycie wynosi około 15 mg (22,4 IU) dla dorosłych, występuje w suplementach w dawkach od 100 do 1000 IU. Główna forma chemiczna to D-alfa-tokoferol, jednak cenne są też inne formy witaminy E, np. alfa, beta, gamma i delta tokoferole.

Źródła:

• Lipner, S. R., & Scher, R. K. (2018). Biotin for the treatment of nail disease: what is the evidence?. The Journal of dermatological treatment, 29(4), 411–414. https://doi.org/10.1080/09546634.2017.1395799
• Cashman, M. W., & Sloan, S. B. (2010). Nutrition and nail disease. Clinics in dermatology, 28(4), 420–425. https://doi.org/10.1016/j.clindermatol.2010.03.037
• Pullar, J. M., Carr, A. C., & Vissers, M. C. M. (2017). The Roles of Vitamin C in Skin Health. Nutrients, 9(8), 866. https://doi.org/10.3390/nu9080866
• Traber, M. G., & Atkinson, J. (2007). Vitamin E, antioxidant and nothing more. Free radical biology & medicine, 43(1), 4–15. https://doi.org/10.1016/j.freeradbiomed.2007.03.024