Wiele substancji odżywczych zyskuje szczególną rolę w konkretnych okresach roku. Na przykład podczas letnich upałów wyjątkowe znaczenie mają elektrolity należące do składników mineralnych diety. Z kolei, kiedy lato się kończy, spadają średnie temperatury powietrza i zaczyna się okres wzmożonych przeziębień, wyraźne funkcje spełniać zaczynają witaminy.
Do najbardziej flagowych witamin polecanych na jesień zalicza się witaminy: D3 i C. Niemal wszystkie witaminy w sposób pośredni lub bezpośredni wpływają na układ odpornościowy, jednak te dwie wydają się mieć szczególne znaczenie.
- Rola witaminy D na jesień
- Witamina D to nie tylko zdrowe kości
- Rola witaminy C na jesień
Rola witaminy D na jesień
Niewiele jest witamin tak dobrze znanych poza środowiskami dietetyków, lekarzy i farmaceutów, jak witamina D. Najczęściej kojarzy się ona z działaniem wzmacniającym kości oraz tym, że organizm wytwarza ją w kontakcie z promieniami słonecznymi, najintensywniej w miesiącach letnich. Niestety adekwatne do zapotrzebowania jej spożycie w diecie może być niekiedy trudne, gdyż występuje przeważnie w tłustych rybach.
Pewne jej ilości znajdują się w jajach i grzybach (tutaj w formie witaminy D2), jednak nie są to tak efektywne źródła, jak organizmy morskie. W związku z powyższymi powodami coraz częściej zaleca się całoroczną suplementację diety tym związkiem.
Witamina D to nie tylko zdrowe kości
Witamina D poza szkieletem pełni funkcje również w obrębie układów: hormonalnego, nerwowego, a także odpornościowego. Właśnie w tych obszarach organizmu znajdują się specyficzne receptory dla tej witaminy, które aktywowane mogą być jedynie w warunkach odpowiedniego stopnia odżywienia.
To wielokierunkowe działanie korzystnie może wpłynąć na samopoczucie psychiczne, jak i również zniwelować może podatność na przeziębienia, czy też ogólne osłabienie związane ze skróceniem doby słonecznej oraz obniżeniem temperatury powietrza, a w miastach również z pogorszeniem jego jakości.
Rola witaminy C na jesień
Lato jest najlepszym momentem w roku pod względem dostępności lokalnych, świeżych owoców i warzyw, które są źródłami witaminy C. Mimo że całorocznie dostępne w sklepach są już niemal wszystkie produkty spożywcze, to dla utrzymania wysokiej zawartości witamin w żywności zaleca się, aby droga pomiędzy polem uprawnym a talerzem była jak najkrótsza. Im bliżej zimy, tym trudniej o warzywa i owoce dopiero co zerwane z krzaka, w tym np. o paprykę, pomidory, natkę pietruszki, truskawki, porzeczki czy maliny.
Witamina C jest jednym z najważniejszych antyoksydantów w diecie i reguluje szereg procesów fizjologicznych. Wpływa na ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym i bezpośrednio wspiera układ odpornościowy. Ponadto jest niezbędna do syntezy kolagenu i pomaga przyswajać żelazo z diety, co ma pośrednie znaczenie przy przeziębieniach i innych sezonowych chorobach związanych m.in. z ochłodzeniem temperatury i większą częstotliwością występowania smogu.
Autor: Jakub Wiącek – magister neurobiologii i licencjonowany dietetyk
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.