Colostrum, znane również jako siara, jest pierwszym mlekiem produkowanym przez ssaki, w tym ludzi, bezpośrednio po porodzie. Produkowane jest przez kilka dni po porodzie, zanim zostanie zastąpione regularnym mlekiem. Jest to wyjątkowo odżywcza substancja, która zapewnia noworodkom niezbędne składniki odżywcze, a także czynniki wpływające na odporność.
- Wyjątkowość colostrum
- Pierwsze badania colostrum
- Działanie i dawkowanie colostrum
- Infekcje u dzieci
- Infekcje u studentów
- Pacjenci krytyczni
Wyjątkowość colostrum
De facto colostrum jest to jedyny na świecie produkt spożywczy, który jest w pełni przeznaczony do konsumpcji, bowiem mięso czy jaja, a także warzywa i owoce, czy zboża, to części zwierząt i roślin, które mają określone funkcje biologiczne wewnątrz tych organizmów.
Właściwości colostrum
Colostrum wyróżnia się unikatową kombinacją składników odżywczych i immunologicznych, które są niezbędne dla zdrowia i rozwoju noworodków. Jego głęboki żółtawy kolor, znacznie intensywniejszy niż u późniejszego mleka, oraz gęsta, kremowa konsystencja natychmiast rzucają się w oczy. Te wizualne charakterystyki sygnalizują wyjątkową kompozycję składników odżywczych.
Smak colostrum
Smak colostrum jest zwykle opisywany jako bardziej intensywny i słodszy w porównaniu do zwykłego mleka. Ta słodycz jest częściowo wynikiem wyższej zawartości cukrów, zwłaszcza laktozy, która dodatkowo pomaga w przyswajaniu wapnia i innych minerałów. Intensywny smak colostrum może być również związany z jego bogatą zawartością innych bioaktywnych składników.
Działanie colostrum i wyjątkowe składniki
Białka w colostrum, w tym liczne immunoglobuliny oraz laktoferrynę, pełnią kluczową funkcję w budowaniu odporności noworodka, tworząc pierwszą linię obrony przed zewnętrznymi patogenami. Ponadto colostrum zawiera wysokie stężenia witamin i składników, zapewniając noworodkom skoncentrowane źródło niezliczonych przemian metabolicznych.
Substancja ta zawiera też czynniki wzrostu, które odgrywają ważną rolę w rozwoju tkankowym i regeneracji. Są one nie tylko istotne dla wzrostu i naprawy tkanek, ale również mogą mieć wpływ na rozwój układu pokarmowego i wzmocnienie odporności błon śluzowych.
Pierwsze badania colostrum
Przeciwdziałanie skutkom ubocznym NLPZ
Pierwsze badania kliniczne dotyczące suplementacji colostrum u osób dorosłych mają swoje korzenie w latach 80. i 90. XX wieku, a ich wyniki opublikowano w czasopiśmie „Gut”. Jednym z pierwszych eksperymentów było sprawdzenie wpływu colostrum na zapobieganie uszkodzeniom jelit spowodowanym przez stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).
Odporność sportowców
Inne wczesne badanie colostrum, opublikowane w „Journal of Applied Physiology”, skoncentrowało się na wpływie suplementacji colostrum na system odpornościowy sportowców. Wyniki obu badań zasugerowały wysoką wartość prozdrowotną omawianej substancji w kontekście modulacji połączenia między stanem przewodu pokarmowego a ogólnym stanem zdrowia.
Substancje odżywcze w colostrum w proszku
Składnik
|
Zawartość (na 100g)
|
Kalorie (kcal)
|
450-500
|
Białko (g)
|
70-80
|
Tłuszcze (g)
|
15-20
|
Laktoza (g)
|
5-10
|
Wapń (mg)
|
1000-1300
|
Magnez (mg)
|
100-150
|
Tabela: Szacunkowa zawartość substancji odżywczych w colostrum w proszku
Działanie i dawkowanie colostrum
Colostrum jest środkiem docenianym obecnie przede wszystkim ze względu na właściwości modulujące odporność. Kilka z ostatnich badań wskazało na potencjał siary w różnych grupach wiekowych ludzi.
Infekcje u dzieci
W jednej z najnowszych publikacji naukowych dokonano ciekawych obserwacji odnośnie wpływu colostrum na zapadalność na infekcje górnych dróg oddechowych u dzieci w wieku przedszkolnym. Badaniu poddano 57 dzieci, z których 35 otrzymywało suszoną siarę bydlęcą, a 22 placebo w postaci suszonej serwatki. Przez pierwsze 15 dni stosowano colostrum dwa razy dziennie po 500 mg, a następnie przez 30 dni raz dziennie 500 mg.
Stan zdrowia dzieci, w szczególności częstość i nasilenie objawów infekcji oraz skutki uboczne ze strony przewodu pokarmowego, monitorowano za pomocą ankiet online. Zauważono, że wpływ siary na częstość dni z objawami infekcji utrzymywał się do 20. tygodnia obserwacji, osiągając 31% średniej redukcji zapadalności. Średnie zmniejszenie nasilenia objawów wyniosło 37%. Nie odnotowano znaczących skutków ubocznych, zwłaszcza ze strony przewodu pokarmowego, w trakcie badania.
Infekcje u studentów
W innym badaniu wzięli udział studenci medycyny, będący w grupie wzmożonego ryzyka oraz ich rówieśnicy studiujący inne nauki o zdrowiu. Obie grupy otrzymywały stosunkowo niskie dawki (0,5-1,0 g/dzień) siary bydlęcej lub placebo przez 45 dni, a następnie ponownie po 7-dniowej przerwie. Całe badanie trwało 107 dni. Monitorowanie uczestników polegało wyłącznie na wypełnianiu przez nich codziennych ankiet online, zawierających pytania o częstość i nasilenie objawów infekcji, a także o ogólne samopoczucie oraz potencjalne skutki uboczne ze strony przewodu pokarmowego.
Zaobserwowano obiecujący wpływ siary na redukcję ryzyka wystąpienia infekcji, co wyrażało się spadkiem częstości dni z objawami. Ten sam efekt odnotowano również w przypadku nasilenia objawów oraz ogólnego postrzegania samopoczucia.
Pacjenci krytyczni
Celem kolejnego badania było zbadanie wpływu wczesnej suplementacji siarą bydlęcą na przepuszczalność jelit u pacjentów hospitalizowanych na oddziałach intensywnej terapii.
W metodologii badania, 70 dorosłych pacjentów hospitalizowanych zostało losowo przydzielonych do otrzymywania suplementu siary bydlęcej lub placebo. Przydział odbywał się biorąc pod uwagę wiek pacjentów i powód przyjęcia do szpitala. W ramach interwencji, stężenia specyficznych wskaźników, czyli endotoksyny i zonuliny w osoczu mierzono 5. i 10. dnia.
Analiza wyników objęła 32 pacjentów z grupy otrzymującej siarę i 30 z grupy kontrolnej. Zauważono znaczące zmniejszenie stężenia endotoksyny w osoczu w grupie siary w 10. dniu badania. Co więcej, poziomy zonuliny w osoczu znacząco obniżyły się w grupie siary w porównaniu z grupą placebo. Również odnotowano niższą częstość występowania biegunki w grupie otrzymującej siarę, co może być ważne z punktu widzenia utrzymania stanu odżywienia.
Źródła:
- Hałasa M, Skonieczna-Żydecka K, Machaliński B, Bühner L, Baśkiewicz-Hałasa M. Six Weeks of Supplementation with Bovine Colostrum Effectively Reduces URTIs Symptoms Frequency and Gravity for Up to 20 Weeks in Pre-School Children. Nutrients. 2023 Aug 18;15(16):3626. doi: 10.3390/nu15163626. PMID: 37630816; PMCID: PMC10459079.
- Baśkiewicz-Hałasa M, Stachowska E, Grochans E, Maciejewska-Markiewicz D, Bühner L, Skonieczna-Żydecka K, Hałasa M. Moderate Dose Bovine Colostrum Supplementation in Prevention of Upper Respiratory Tract Infections in Medical University Students: A Randomized, Triple Blind, Placebo-Controlled Trial. Nutrients. 2023 Apr 16;15(8):1925. doi: 10.3390/nu15081925. PMID: 37111143; PMCID: PMC10146600.
- Eslamian G, Ardehali SH, Baghestani AR, Vahdat Shariatpanahi Z. Effects of early enteral bovine colostrum supplementation on intestinal permeability in critically ill patients: A randomized, double-blind, placebo-controlled study. Nutrition. 2019 Apr;60:106-111. doi: 10.1016/j.nut.2018.10.013. Epub 2018 Oct 12. PMID: 30551120.
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.