Jak naturalnie zwiększyć libido?

Libido to dokładnie to samo, co pożądanie seksualne czy popęd płciowy. W literaturze medycznej jest ono opisywane jako chęć i dążenie do podejmowania aktywności seksualnej, którym towarzyszą myśli nacechowanych erotycznie. Libido – obok erekcji, orgazmu i ejakulacji – jest jedną z czterech męskich funkcji seksualnych.

1. Spadek libido jako choroba
2. Testosteron jest najważniejszy
3. Leczniczy testosteron
4. Estradiol – równie ważny
5. Testosteron – nie taki idealny
6. Afrodyzjaki
7. Uwaga na inhibitory aromatazy!

Spadek libido jako choroba

Spadek libido, zdefiniowany jako niedobór lub brak fantazji seksualnych i pragnienia aktywności seksualnej, został sklasyfikowany w 2000 r. przez American Psychiatric Association i Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders jako jednostka chorobowa o nazwie – męskie zaburzenie hipoaktywnego pożądania seksualnego (MHSDD).

Jak oszacowali specjaliści, problem ten dotyka 10-15% ogółu męskiej populacji i nasila się wraz z wiekiem zgłaszających ten problem pacjentów. Tak więc aktualnie w Polsce z problemem spadku libido może borykać się nawet ponad 2.5 mln mężczyzn.

Testosteron jest najważniejszy

Jak wynika z badań, męski hormon płciowy, testosteron, chociaż bierze udział w regulacji wszystkich czterech męskich funkcji seksualnych, jednak tylko libido udało się powiązać w tych badaniach bezpośrednio z jego aktywnością. Innymi słowy – dla męskiego libido najważniejszy jest poziom testosteronu. W jednej z publikacji naukowych, dotyczących tego zagadnienia, pada nawet takie sformułowanie: „​​testosteron jest hormonalnym paliwem pożądania seksualnego”.

Tak więc obniżone libido jest zazwyczaj efektem spadku poziomu testosteronu, niezależnie od jego przyczyn, do których mogą należeć procesy starzenia się organizmu, choroby metaboliczne, leczenie z wykorzystaniem niektórych grup leków, zaburzenia lękowo-depresyjne czy też inne zaburzenia psychiczne i emocjonalne. Wprawdzie bowiem inną przyczyną hormonalną spadku libido może być również wysoki poziom prolaktyny, ale po pierwsze ten problem przytrafia się panom ponad 10-krotnie rzadziej, w porównaniu z niedoborem testosteronu, a po drugie hamujące działanie prolaktyny na libido wynika w pewnej mierze z hamowania przez ten hormon produkcji testosteronu.

Leczniczy testosteron

Ten szczególny związek libido z testosteronem powoduje, że MHSDD okazuję się problemem zdrowotnym, możliwym do leczenia za pomocą farmakoterapii. I rzeczywiście, jak ustalono we wszystkich dotychczas opublikowanych metaanalizach badań klinicznych, leczenie niskiego poziomu testosteronu za pomocą preparatów tego hormonu wiąże się ewidentnie z poprawą pożądania seksualnego.

Estradiol – równie ważny

Co jednak najciekawsze, jak wynika z badań z wykorzystaniem inhibitorów aromatazy (enzymu przekształcającego męski testosteron w żeński estradiol) i niearomatyzujących (niewrażliwych na aromatazę) pochodnych testosteronu, to nie sam testosteron oddziałuje na mózg w sposób podnoszący libido, tylko powstający w mózgu na skutek jego enzymatycznej przemiany estradiol.

Jednak wyników tych badań, jak podkreślają specjaliści, nie można wykorzystać w praktyce terapeutycznej, albowiem podawanie estradiolu mężczyznom w celu poprawy libido wiązałoby się z uciążliwymi niepożądanymi efektami działania, które przewyższałby spodziewany pożądany efekt terapeutyczny.

Testosteron – nie taki idealny

Ale również terapia z użyciem testosteronu nie jest wolna od potencjalnych niepożądanych efektów działania, takich jak przerost prostaty, wzrost agresji czy blokowanie osi hormonalnej podwzgórze-przysadka-gonada.

Dlatego też wielu mężczyzn doświadczających spadku libido poszukuje rozmaitych bezpiecznych środków naturalnych, pomocnych przy tego typu problemach.

Afrodyzjaki

Naturalne środki roślinne, podnoszące libido, nazywane są w fachowej literaturze tematu afrodyzjakami. Ponieważ spadek libido zawsze był niezwykle powszechnym problemem mężczyzn na całym świecie, wszystkie starożytne systemy medyczne i praktyki medycyny ludowej wskazywały setki rzekomo skutecznych afrodyzjaków spośród rozmaitych przetworów zwierzęcych i roślinnych, takich jak przykładowo róg nosorożca, rogi jelenia, jądra byka, korzeń żeńszenia czy korzeń mandragory.

Z tych setek tradycyjnych afrodyzjaków, tylko część doczekała się gruntownych badań naukowych, w których świetle tylko niektóre uzyskały potwierdzenie dla swojej skuteczności jako środków wzmagających pożądanie seksualne.

Jak to działa?

Jak dowiodły badania naukowe, skuteczność afrodyzjaków w podnoszeniu libido albo opiera się na ich zdolności do podwyższania poziomu testosteronu i obniżania poziomu prolaktyny, albo naśladowaniu aktywności estradiolu w ośrodkowym układzie nerwowym.   

Ponieważ jednak większość z tych skutecznych środków to całkowicie egzotyczne zioła, dlatego na uwagę zasługują jedynie afrodyzjaki bliższe współczesnym powszechnym praktykom fitoterapeutycznym, które możemy bez problemów odnaleźć na rynku suplementów diety.

Żeńszeń

Żeńszeń zawsze cieszył się sławą skutecznego afrodyzjaku. Natomiast w świetle współczesnych badań naukowych, zarówno azjatycka, jak też amerykańska odmiana żeńszenia posiada zdolność zwiększania męskiego popędu płciowego.

Efekt ten wynika ze wzrostu poziomu testosteronu i spadku poziomu prolaktyny na skutek suplementacji żeńszenia, a także z oddziaływania jego składników aktywnych na neuroprzekaźniki w strukturach ośrodkowego układu nerwowego, odpowiedzialnych za zachowania seksualne.

Buzdyganek ziemny

Buzdyganek ziemny (Tribulus terrestris) jest rośliną zielarską, stosowaną powszechnie jako tzw. testobooster, czyli środek podnoszący poziom testosteronu.

Jak wykazano w badaniach z udziałem ludzi, przyjmowanie ekstraktu z buzdyganka skutkuje wzrostem libido. Ponieważ w badaniach jednocześnie dowiedziono, że suplementacja ekstraktu z buzdyganka podnosi poziom testosteronu w osoczu ludzkiej krwi, dlatego efekt poprawy popędu płciowego jest w tym przypadku najprawdopodobniej skutkiem wzmożenia aktywności męskich hormonów płciowych.

Maca peruwiańska

Maca peruwiańska (Lepidium meyenii), nazywana wymiennie pieprzycą peruwiańską, jest rośliną tradycyjnie stosowaną w regionie Andów ze względu na jej domniemane właściwości afrodyzyjne. W przeprowadzonym swojego czasu 12-tygodniowym badaniu klinicznym, w którym porównywano skuteczność różnych dawek pieprzycy z aktywnością placebo, poprawę pożądania seksualnego w grupach pieprzycy zaobserwowano od 8. tygodnia suplementacji.

Jednak poziomy testosteronu i estradiolu w surowicy krwi mężczyzn w grupach pieprzycy nie różniły się od poziomów w grupie placebo. Jak więc zauważyli autorzy we wnioskach końcowych, maca peruwiańska wykazuje stymulujący wpływ na pożądanie seksualne, niezależny od aktywności hormonów płciowych.

Ashwagandha

Ajurweda zawsze promowała ashwagandhę jako pierwszoplanowy afrodyzjak. Dlatego też w celu potwierdzenia przypisywanych jej przez tradycyjną medycynę właściwości, przeprowadzono badanie kliniczne, którego uczestnicy albo przyjmowali przez 8 tygodni dwa razy dziennie 300 mg ekstraktu z ashwagandhy, albo kapsułki z nieaktywnym placebo.

W porównaniu z placebo suplementacja ekstraktem z korzenia ashwagandhy wiązała się ze statystycznie istotnym wzrostem całkowitych wyników stopnia pożądania seksualnego oraz ze statystycznie istotnym wzrostem poziomu testosteronu w surowicy krwi. Jednakże poziom prolaktyny ani nie zmienił się po okresie suplementacji w grupie ashwagandhy, ani w grupie placebo.

Tak więc suplementacja ashwagandhy rzeczywiście wpływa pozytywnie na libido, a efekt ten może być wynikiem wzrostu poziomu testosteronu.

Kozieradka   

Celem przeprowadzonego swojego czasu badania klinicznego, kontrolowanego placebo, była ocena wpływu standaryzowanego ekstraktu z kozieradki na męskie libido w porównaniu z placebo. W badaniu tym wzięło udział 60 zdrowych mężczyzn w wieku od 25 do 52 lat, bez zaburzeń erekcji, albo przydzielonych losowo do dawki 600 mg ekstraktu z kozieradki dziennie, albo placebo, podawanych ochotnikom w 6-tygodniowym cyklu suplementacyjnym.

W badaniu tym dowiedziono, że kozieradka wywiera ogólnie zdecydowanie pozytywny wpływ na wszystkie fizjologiczne aspekty libido, a w szczególności na pobudzenie seksualne. A ponieważ poziomy prolaktyny i testosteronu w surowicy krwi badanych mężczyzn oscylowały w zakresach referencyjnych, stwierdzono, że kozieradka wykazuje znaczący pozytywny wpływ na fizjologiczne aspekty libido i pomaga w utrzymaniu prawidłowego, zdrowego poziomu testosteronu.

Tabela: Afrodyzjaki, ich właściwości i działanie

Uwaga na inhibitory aromatazy!

Jeżeli więc ktoś obserwuje u siebie objawy męskiego zaburzenia hipoaktywnego pożądania seksualnego (innymi słowy – odczuwa spadek popędu płciowego), może naturalnie zwiększyć swoje libido, stosując suplementy oparte na omówionych wyżej środkach roślinnych lub ich złożonych kompleksach. Przy czym bezwzględnie powinien przestrzegać zasady, by nie kojarzyć w jednym programie suplementacyjnym afrodyzjaków z naturalnymi inhibitorami aromatazy, gdyż te drugie obniżają efektywność działania tych pierwszych w obszarze libido.

A ponieważ, jeżeli mowa o najpopularniejszych suplementach diety, silnymi inhibitorami aromatazy są resweratrol i EGCG (główny składnik ekstraktu z zielonej herbaty), musimy zapamiętać – stosując afrodyzjaki, nie korzystamy z suplementów opartych na resweratrolu i ekstraktach z zielonej herbaty.

Autor: Sławomir Ambroziak - farmakolog         

Źródła: 

• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3731873/                             
• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9789013/
• https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2605.2005.00594.x
• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9297375/
• https://nyaspubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1749-6632.2002.tb04081.x?sid=nlm%3Apubmed
• https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ptr.3360