Mikrobiom jelitowy - co to jest?

Termin „mikrobiom” to skrót od fascynującego, wciąż w dużej mierze niezbadanego świata mikroorganizmów, takich jak bakterie, wirusy, grzyby i inne drobnoustroje, które zamieszkują każdy kawałek naszej planety. Te mikroskopijne formy życia tworzą swoiste ekosystemy zarówno na powierzchni naszej skóry, w jamie ustnej, jak i wzdłuż dróg oddechowych oraz przewodu pokarmowego. Dodatkowo obecne są wszędzie tam, gdzie my jesteśmy – w naszych domach, miejscach pracy, szpitalach, a nawet w powietrzu, wodzie i glebie.

1. Mikrobiom jelitowy
2. Dwa główne typy bakterii mikrobiomu
3. Inne ważne grupy bakterii i ich rola 
4. Unikalność mikrobiomu
5. Czym jest dysbioza?
6. Jak dbać o mikrobiom?

Mikrobiom jelitowy

To ogromne spektrum mikroorganizmów odgrywa istotną rolę w zachowaniu równowagi biologicznej i wpływa na nasze zdrowie oraz środowisko, w którym żyjemy. Jednak najważniejszym mikrobiomem dla zdrowia jest ten występujący w układzie trawiennym, nazywany popularnie mikrobiomem jelitowym. W jelicie grubym miliony drobnoustrojów utrzymują stały dialog chemiczny z komórkami organizmu, pomagając w trawieniu składników odżywczych. Odgrywają kluczową rolę w syntezie witamin i aminokwasów, regulacji szlaków komórkowych oraz wzmocnieniu odporności.

Dwa główne typy bakterii mikrobiomu

Bacteroidetes i ich rola w organizmie 

W mikrobiomie jelita można wyróżnić dwa główne typy bakterii. Pierwszym z nich są Bacteroidetes, które stanowią około 30-40% składu mikrobiomu jelitowego. Te bakterie odgrywają kluczową rolę w procesie trawienia pokarmów, dzięki czemu pomagają organizmowi w przyswajaniu składników odżywczych. Ponadto Bacteroidetes wspierają także układ odpornościowy, przyczyniając się do utrzymania zdrowia jelit oraz co za tym idzie całego organizmu.

Firmicutes - za co odpowiadają?

Drugim ważnym typem bakterii są Firmicutes, które stanowią około 30% mikrobiomu jelitowego. Te bakterie są zaangażowane w produkcję witamin oraz kwasów tłuszczowych, co ma istotne znaczenie dla zdrowia organizmu. Działając synergistycznie z innymi elementami mikrobiomu, Firmicutes pomagają utrzymać równowagę metaboliczną oraz zapewniają właściwe funkcjonowanie układu pokarmowego.

Inne ważne grupy bakterii i ich rola 

Oprócz dominujących Bacteroidetes i Firmicutes, w mikrobiomie jelita można spotkać także inne ważne grupy bakterii. Actinobacteria, które pełnią istotną funkcję w regulacji układu odpornościowego oraz trawieniu pokarmów. Proteobacterie, które mogą mieć zarówno korzystne, jak i potencjalnie szkodliwe dla zdrowia działanie, w zależności od ich specyficznych cech i interakcji z innymi elementami mikroflory jelitowej, czy Verrucomicrobia, które cały czas są badane.

Unikalność mikrobiomu

Warto zaznaczyć, że skład mikrobiomu jelitowego jest unikalny dla każdej jednostki i należy podkreślić, że może się zmieniać pod wpływem różnych czynników, takich jak dieta, styl życia, leki i wiek.

Czym jest dysbioza?

Zaburzenia w składzie mikrobiomu jelitowego (dysbioza) mogą prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, takich jak choroby zapalne jelit, alergie pokarmowe, otyłość i cukrzyca typu 2.

Jak dbać o mikrobiom?

Należy pamiętać, że mikrobiom jelitowy nie jest wolny od patogenów. Niektóre bakterie obecne w jelitach mogą powodować choroby, jeśli rozmnażają się nadmiernie. Dbanie o zdrowy mikrobiom jelitowy jest ważne dla utrzymania ogólnego zdrowia i samopoczucia. Można to zrobić poprzez stosowanie zdrowej diety bogatej w błonnik, regularne ćwiczenia, kontrolowanie stresu, unikanie nadmiernego stosowania antybiotyków oraz stosowanie pre i probiotyków.

Źródła:

• https://www.mdpi.com/2227-9059/11/3/827
• https://www.intechopen.com/chapters/86548
• https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(11)60702-7/fulltext
• https://news.uchicago.edu/explainer/how-microbiome-affects-human-health-explained