Rola witaminy B dla zdrowia serca

Choroby sercowo-naczyniowe odgrywają znaczącą rolę w społeczeństwie, będąc jedną z głównych przyczyn zachorowalności i śmiertelności na całym świecie. Stanowią poważne wyzwanie zdrowotne i ekonomiczne. Obciążają zarówno jednostki, jak i systemy opieki zdrowotnej poprzez konieczność stosowania długotrwałego leczenia i rehabilitacji. Choroby te obejmują szeroki zakres schorzeń, takich jak choroba wieńcowa, zawał serca, udar mózgu, niewydolność serca, nadciśnienie tętnicze oraz miażdżyca.

1. Ryzyko choroby sercowo-naczyniowej
2. Czynniki sprzyjające wystąpieniu chorób sercowo-naczyniowych
3. Wpływ witamin B6, B9 i B12
4. Mechanizm działania B6, B9 i B12
5. Dawkowanie witamin B6, B9 i B12

Ryzyko choroby sercowo-naczyniowej

Główne czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, takie jak palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej, nadwaga, cukrzyca oraz wysoki poziom cholesterolu, są powszechne w wielu społeczeństwach, zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się. Stres psychologiczny, a raczej brak zdolności radzenia sobie z nim, sam w sobie również może być szkodliwy dla układu sercowo-naczyniowego, ale pośrednio może też prowadzić do nadmiernego jedzenia czy sięgania po używki, przyspieszając procesy patofizjologiczne.

Wczesna edukacja zdrowotna, promowanie zdrowego stylu życia oraz wczesna diagnostyka i profilaktyka są kluczowe w walce z tymi chorobami, jednak cały czas widać w tych obszarach duże braki.

Czynniki sprzyjające wystąpieniu chorób sercowo-naczyniowych

Wpływ witamin B6, B9 i B12

W maju 2024 roku opublikowano zaktualizowaną analizę wyników badań dotyczących wpływu witamin z grupy B na zapobieganie i leczenie chorób sercowo-naczyniowych (CVD), aby uzupełnić braki wynikające z wcześniejszych badań i niedostatecznej ilości danych.

Co pokazały badania?

Wykazano, że wyższe spożycie kwasu foliowego, witamin B6 i B12 było związane z niższym ryzykiem rozwoju CVD w populacji ogólnej, z wyjątkiem osób z zaburzeniami zdrowia nerek, niestabilną dusznicą bolesną lub po niedawno przebytym zawale serca bez uniesienia odcinka ST (typ zawału serca, który nie jest tak poważny jak inne rodzaje). Naukowcy zaobserwowali, że suplementacja kwasem foliowym zmniejszyła grubość ściany tętnicy szyjnej, co jest zjawiskiem korzystnym dla kondycji serca.

Mechanizm działania B6, B9 i B12

Witaminy B6, kwas foliowy i B12 odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia sercowo-naczyniowego, a ich wpływ na układ krążenia jest wieloaspektowy i dobrze udokumentowany. Głównym mechanizmem, przez który te witaminy wpływają na zdrowie serca, jest ich udział w metabolizmie homocysteiny, aminokwasu, który w podwyższonych stężeniach może uszkadzać ściany naczyń krwionośnych, prowadząc do miażdżycy. Kwas foliowy, witamina B6 i B12 działają razem, aby przekształcić homocysteinę w metioninę lub cysteinę, co pomaga utrzymać jej poziom w bezpiecznych granicach.

Procesy te są ściśle powiązane z metylacją, kluczowym procesem biochemicznym, w którym grupy metylowe są dodawane do DNA, białek i innych molekuł, co reguluje ekspresję genów i funkcje komórkowe. Osoby z zaburzeniami metylacji, takimi jak mutacje w genie MTHFR, mogą szczególnie potrzebować suplementacji witaminami B6, B12 i kwasem foliowym, aby zrekompensować te niedobory i poprawić metabolizm homocysteiny.

Dawkowanie witamin B6, B9 i B12

Witamina B6, czyli pirydoksyna, ma zalecane dzienne spożycie (RDA) wynoszące 1,3-1,7 mg dla dorosłych, a jej źródła to drób, ryby, ziemniaki, banany i produkty pełnoziarniste. Kwas foliowy (witamina B9) musi być dostarczany do organizmu w ilości 400 µg dziennie. Najlepszymi jego źródłami są zielone warzywa liściaste, owoce cytrusowe, czy rośliny strączkowe. Witamina B12, czyli kobalamina, ma RDA wynoszące 2,4 µg dla dorosłych. Główne źródła tej witaminy to produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak mięso, ryby, jaja, nabiał.

Zapotrzebowanie dzienne na witaminy B6, B9 i B12

Witaminy z grupy B w najprostszych do wyprodukowania postaciach, takie jak chlorowodorek pirydoksyny (B6), kwas foliowy (B9) i cyjanokobalamina (B12), muszą zostać przekształcone w organizmie do swoich aktywnych form: P5P (fosforanu-5-pirydoksalu), metylofolianu i metylokobalaminy. Suplementy zawierające aktywne formy witamin pomijają etapy konwersji, co sprawia, że są bezpośrednio dostępne do wykorzystania przez organizm, zapewniając wyższą biodostępność i lepsze efekty.

Źródła:

Miao, Y., Guo, Y., Chen, Y., Lin, Y., Lu, Y., & Guo, Q. (2023). The effect of B-vitamins on the prevention and treatment of cardiovascular diseases: a systematic review and meta-analysis. Nutrition reviews, nuad127. Advance online publication. https://doi.org/10.1093/nutrit/nuad127