L-karnityna
L-karnityna - jest to witaminopodobna substancja o ważnej fizjologicznie roli, występująca naturalnie w pokarmach pochodzenia zwierzęcego oraz syntetyzowana w organizmie człowieka z aminokwasów lizyny i metioniny. Obecna jest przede wszystkim w tkance mięśni szkieletowych, jak i w sercu, a także w tkance nerwowej. Produkcja l-karnityny zachodzi głównie w wątrobie, a także w nerkach, sercu, czy jelitach i mięśniach szkieletowych. Do procesu produkcji l-karnityny organizm wykorzystuje witaminę C, jak i witaminy z grupy B oraz żelazo. Trzeba zaznaczyć, że niedobory którejś z wymienionych substancji będą skutecznie obniżały produkcję l-karnityny, co jest dość istotne, gdyż organizm jest w stanie wyprodukować zaledwie 25% zapotrzebowania dobowego. Pozostałe 75% musi być dostarczone wraz z pokarmami.
Jak działa L-karnityna?
L-karnityna bierze udział w metabolizmie lipidów, pełniąc rolę swoistego transportera długołańcuchowych kwasów tłuszczowych do mitochondriów komórkowych, umożliwiając tym samym ich spalanie i produkcję energii. Oprócz tego karnityna zapewnia odpowiednią relację acetylo-CoA do CoA w cytozolu oraz wykazuje aktywność antyoksydacyjną. Pochodna karnityny - acetylo-l-karnityna jest także donorem grup acetylowych do syntezy acetylocholiny – ważnego neuroprzekaźnika, a ostatnie badania wskazują, że wpływa również na płodność mężczyzn.
Na rynku dostępnych jest wiele preparatów zawierających karnitynę zarówno w formie wolnej (karnityna baza, dostępna jedynie w postaci płynnej), acetylowanej (ALC), estryfikowanej (propionyl-l-karnityna), jak i w postaci kompleksów z kwasem organicznym (np. z winianem). Występuje zarówno jako pojedyncza substancja, jak i składnik zaawansowanych preparatów o działaniu odchudzającym, energizującym i poprawiającym zdolności wysiłkowe.
L-karnityna w suplementacji
Suplementacja karnityną w ramach wspomagania wysiłku polecana jest przede wszystkim przedstawicielom dyscyplin wytrzymałościowych, karnityna bowiem wpływając na proces utleniania kwasów tłuszczowych może wyraźnie poprawić kondycję tlenową, a także przyspieszyć regenerację po intensywnym wysiłku. Posiada ona znaczenie głównie lipolityczne, a więc polega na wykazywaniu większej biodostępności wolnych kwasów tłuszczowych na potrzeby energetyczne. Jednak, aby suplementacja była skuteczna, konieczne jest dołożenie wysiłku fizycznego, który to wykorzysta tę energię, która jest łatwodostępna.
L-karnityna jest też ceniona przez aktywne fizycznie osoby odchudzające się, choć nie jest to substancja o działaniu spektakularnym, to systematyczne jej stosowanie może wyraźnie wspomóc proces redukcji tkanki tłuszczowej. Stosowanie karnityny przed wysiłkiem fizycznym zwiększa utlenianie kwasów tłuszczowych nawet o 70%. Suplementacja karnityną korzystnie wpływa także na profil lipidowy krwi.
L-karnityna - dawkowanie
Dawki zwyczajowo używane w suplementacji: 1 – 3g na dobę w 1 – 3 dawkach, korzystnie na około 45 – 60 minut przed wysiłkiem fizycznym. Jednak, osoby stosujące l-karnityny w formie wsparcia wytrzymałościowego i kondycyjnego, zalecają spożycie około 2g 2h przed wysiłkiem.