Suplementacja witaminą D3 odgrywa szczególną rolę u osób mieszkających w regionach o klimacie umiarkowanym, gdzie występuje ograniczone nasłonecznienie, zwłaszcza w miesiącach zimowych oraz w trakcie wiosny i jesieni. Witamina D3, czyli cholekalcyferol, jest bowiem syntezowana w skórze pod wpływem promieniowania ultrafioletowego B (UVB), które dostępne jest przede wszystkim w lecie.
- Letnie słońce to zbyt mało
- Proces produkcji witaminy D
- Wpływ na układ kostny
- Układ odpornościowy
- Wpływ na zdrowie psychiczne
- Potencjalne działanie przeciwnowotworowe
- Jak interpretować wyniki badań na zawartość witaminy D3?
-
Letnie słońce to zbyt mało
Nie u każdej osoby jednak synteza letnia jest wystarczająca, aby zaspokoić potrzeby całoroczne. Wiąże się to np. z pracą w ciągu dnia, stosowaniem filtrów UV, czy unikaniem upałów w domu.
Proces produkcji witaminy D
Kiedy skóra jest wystawiona na działanie promieni słonecznych, przede wszystkim na promieniowanie UVB, specjalny rodzaj tłuszczu w głębszych komórkach skóry, zwany 7-dehydrocholesterolem, ulega mobilizacji. Jest to pochodna cholesterolu, która zmienia się w pre-witaminę D3, czyli formę wstępną, nieaktywną.
Ta pre-witamina D3 dopiero w organizmie pod wpływem odpowiednich enzymów ulega przemianie w postać witaminy D3, którą można wykorzystać na konkretne potrzeby. Następnie ta witamina jest przetransportowana do wątroby i nerek, gdzie przechodzi dodatkowe przemiany i staje się jeszcze bardziej aktywna i zaczyna zasilać zarówno kości, jak i odporność czy układy nerwowy oraz hormonalny.
Wpływ na układ kostny
Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w homeostazie mineralnej, która jest podstawą dla utrzymania integralności układu kostnego. Jest to możliwe dzięki jej działaniu na absorpcję wapnia i fosforu w przewodzie pokarmowym, co z kolei wpływa na procesy mineralizacji kości i zębów. Niedobór witaminy D3 prowadzi do zaburzeń w gospodarce mineralnej, które objawiają się w formie krzywicy u dzieci oraz osteoporozy i osteomalacji u dorosłych.
Układ odpornościowy
Witamina D3 ma wpływ na układ odpornościowy przez interakcje z różnymi typami komórek. Jest to jedna z najważniejszych substancji odżywczych w walce z bakteriami, wirusami czy grzybami. Poza tymi komórkami odpornościowymi, które związane są ze zwalczaniem infekcji, witamina D3 może regulować aktywność komórek znanych z udziału w genezie chorób autoimmunologicznych.
Prewencyjne działanie może mieć zatem w takich schorzeniach jak stwardnienie rozsiane, reumatoidalne zapalenie stawów, czy łuszczyca.
Wpływ na zdrowie psychiczne
Witamina D3 zyskuje na znaczeniu także w kontekście zdrowia psychicznego. Dostępne wyniki badań wskazują na związek między niskim poziomem witaminy D3 a zaburzeniami nastroju, takimi jak depresja i zaburzenia afektywne sezonowe (SAD). Ponadto obserwuje się, że niedobory witaminy D3 mogą być związane z większym ryzykiem rozwoju schizofrenii i innych zaburzeń psychicznych. Prawdopodobnie witamina D3 wpływa na poziomy neurotransmiterów i hormonów, które są kluczowe dla funkcjonowania układu nerwowego.
Potencjalne działanie przeciwnowotworowe
Witamina D3 jest badana w kontekście onkologii ze względu na potencjalne właściwości antynowotworowe. Badania sugerują, że może ona wpływać na angiogenezę, proliferację i różnicowanie komórek nowotworowych oraz apoptozę. Mechanizmy te nie są jeszcze w pełni zrozumiane i pozostają obszarem intensywnych badań.
Jak interpretować wyniki badań na zawartość witaminy D3?
Wynik badania (ng/ml) |
Stan odżywienia |
Dawkowanie (IU/dzień) |
<20 |
Ciężki niedobór |
5000 - 10000 |
20 – 30 |
Lekki niedobór |
1000 - 4000 |
30 – 50 |
Optymalny |
600 – 800 |
50 – 100 |
Nadmiar |
0 |
>100 |
Toksyczny |
- |
Tabela: Stan odżywienia witaminą D3 i przykładowe dawkowanie dla osoby bez innych niedoborów i / lub schorzeń.
Źródło:
Nair, Rathish, and Arun Maseeh. “Vitamin D: The "sunshine" vitamin.” Journal of pharmacology & pharmacotherapeutics vol. 3,2 (2012): 118-26. doi:10.4103/0976-500X.95506
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.