Mleczko pszczele, znane również jako „królewskie”, jest unikalnym produktem pszczelim. Powstaje jako substancja żywieniowa dla matki pszczelej, królowej ula, co podkreśla jego szczególne znaczenie w biologii pszczół. Kompleksowy skład sprawia, że mleczko pszczele jest jednym z najbardziej odżywczych produktów pochodzenia naturalnego. Choć jego zastosowanie w dietetyce i medycynie jest przedmiotem licznych badań, nadal pozostaje wiele pytań dotyczących jego pełnego potencjału terapeutycznego.
- Różne produkty pszczele
- Powstawanie mleczka pszczelego
- Wartości odżywcze mleczka pszczelego
- Właściwości mleczka pszczelego
Różne produkty pszczele
Pszczoły miodne są nieocenionym elementem ekosystemu oraz kultury ludzkiej. Produkują nie tylko miód, ale również pyłek pszczeli, propolis, wosk i mleczko pszczele. Każdy z tych produktów znalazł zastosowanie w życiu codziennym.
Miód, pyłek, propolis
Miód jest powszechnie wykorzystywany jako naturalny słodzik oraz produkt o działaniu energetycznym. Pyłek pszczeli, będący źródłem białka, aminokwasów i witamin, znajduje zastosowanie jako suplement diety wspierający m.in. układ odpornościowy. Propolis, ze względu na swoje właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne, jest ceniony w leczeniu drobnych infekcji i w kosmetologii.
Wosk pszczeli i mleczko pszczele
Wosk pszczeli, z kolei, stosuje się w przemyśle kosmetycznym, farmaceutycznym oraz do produkcji świec i innych produktów użytkowych. Mleczko pszczele wyróżnia się na tle pozostałych darów pszczelich, będąc szczególnie cenione za swój skład odżywczy i substancje bioaktywne.
Powstawanie mleczka pszczelego
Pozyskiwanie
Mleczko pszczele jest wydzieliną gruczołów gardzielowych młodych pszczół robotnic. Produkcja odbywa się w specyficznych warunkach ula, a jego głównym przeznaczeniem jest karmienie larw oraz matki pszczelej, która dzięki temu żywieniu uzyskuje wyjątkową długowieczność i płodność. Proces pozyskiwania mleczka wymaga precyzji i dbałości, aby nie zakłócać naturalnego funkcjonowania ula. Zbieranie mleczka odbywa się ręcznie, co podnosi koszty jego produkcji, ale zapewnia najwyższą jakość końcowego produktu.
Dostępne formy
Na rynku mleczko pszczele jest dostępne w różnych formach: jako świeży produkt, liofilizowany proszek czy kapsułki i tabletki. Liofilizacja, czyli proces suszenia w niskiej temperaturze, pozwala zachować większość jego bioaktywnych składników.
Wartości odżywcze mleczka pszczelego
Mleczko pszczele zawiera szeroką gamę bioaktywnych związków, w tym białka, kwasy tłuszczowe, witaminy z grupy B oraz pierwiastki mineralne. Jego charakterystycznym składnikiem jest kwas 10-hydroksy-2-decenowy (10-HDA), który wykazuje właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i potencjalnie przeciwnowotworowe.
Białka mleczka, zwłaszcza apalbumina-1, odgrywają ważną rolę w modulacji układu odpornościowego i procesów naprawczych w organizmie. Obecność antyoksydantów, takich jak flawonoidy, peptydy i enzymy ochronne, czyni mleczko skutecznym narzędziem w walce z uszkodzeniami oksydacyjnymi komórek, które są odpowiedzialne za procesy starzenia i rozwój wielu chorób przewlekłych.
Skład odżywczy mleczka pszczelego
Składnik
|
Zawartość na 100 g
|
Białko
|
12 - 15 g
|
Tłuszcze
|
3 - 6 g
|
Węglowodany
|
10 - 15 g
|
Witamina B5 (kwas pantotenowy)
|
3 - 9 mg
|
Cynk
|
1 - 3 mg
|
Właściwości mleczka pszczelego
Regeneracja mięśni, w tym mięśnia sercowego
Badania nad mleczkiem pszczelim wykazały jego potencjał w kontekście wspierania regeneracji powysiłkowej mięśni. Zawarte w nim antyoksydanty mogą redukować stres oksydacyjny, który nasila się podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Według niektórych obserwacji regularne stosowanie mleczka pszczelego może wpływać na obniżenie poziomu mleczanu we krwi oraz poprawę regulacji autonomicznej serca, co jest korzystne dla sportowców uprawiających dyscypliny wymagające wysokiej wytrzymałości.
Działanie przeciwzapalne i przeciwnowotworowe
W badaniach przedklinicznych zaobserwowano, że mleczko pszczele może modulować kluczowe szlaki sygnalizacyjne, takie jak NF-κB, MAPK i AMPK, które odgrywają rolę w procesach przeciwzapalnych, antyoksydacyjnych i metabolicznych. Jego potencjalne działanie przeciwnowotworowe jest również przedmiotem badań, szczególnie w kontekście raka piersi. Kwas 10-HDA, dzięki swojej strukturze zbliżonej do estrogenu, może wiązać się z receptorami estrogenowymi, zmniejszając ryzyko rozwoju nowotworów hormonozależnych.
Mleczko pszczele dla skóry
Mleczko pszczele może być również stosowane w celu wspomagania zdrowia skóry. Dzięki właściwościom regeneracyjnym i nawilżającym znajduje zastosowanie w kosmetykach przeciwstarzeniowych, wspierając produkcję kolagenu i przyspieszając procesy naprawcze naskórka.
Źródła:
- Pasdar, Y., Tadibi, V., Sadeghi, E., Najafi, F., & Miryan, M. (2024). The Impact of Royal Jelly on Athletic Performance, Lactate Levels, Anthropometric Parameters, and Muscle Damage: A Systematic Review. Preventive nutrition and food science, 29(4), 385–393. https://doi.org/10.3746/pnf.2024.29.4.385
- Kumar, R., Thakur, A., Kumar, S., & Hajam, Y. A. (2024). Royal jelly a promising therapeutic intervention and functional food supplement: A systematic review. Heliyon, 10(17), e37138. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e37138
- Aavani, F., Rahimi, R., Goleij, P., Rezaeizadeh, H., & Bahramsoltani, R. (2024). Royal jelly and its hormonal effects in breast cancer: a literature review. Daru : journal of Faculty of Pharmacy, Tehran University of Medical Sciences, 32(2), 745–760. https://doi.org/10.1007/s40199-024-00513-2
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.