Berberyna przed czy po posiłku?

Berberyna, będąca substancją aktywną pochodzenia roślinnego, zyskuje coraz większe uznanie w świecie nauki. Obecnie jest badana głównie pod kątem wpływu na metabolizm, zdrowie sercowo-naczyniowe oraz funkcje neurologiczne. Występuje w różnych gatunkach roślin, przede wszystkim w berberysie (Berberis vulgaris) oraz innej jego odmianie, zwanej kurkumą drzewną (Berberis aristata). Rośliny zawierające berberynę od wieków stosowane są w tradycyjnych systemach medycznych wywodzących się ze starożytności.

1. Wpływ berberyny na zdrowie - co pokazują badania?
2. Berberyna a jelita 
3. Pora stosowania berberyny - kiedy brać berberynę?
4. O czym trzeba pamiętać?

Wpływ berberyny na zdrowie - co pokazują badania?

Cukier we krwi

Berberyna jest szczególnie ceniona za jej wpływ na zdrowie metaboliczne. Liczne badania wykazują, że suplementacja może znacząco poprawić parametry glikemiczne i markery zapalne, których podwyższone wartości często towarzyszą zaburzeniom związanym z metabolizmem. W badaniach z udziałem ludzi wykazano, że stosowanie berberyny może być związane z redukcją poziomu glukozy na czczo, hemoglobiny glikowanej (HbA1c), insuliny oraz wskaźnika insulinooporności (HOMA-IR), a także interleukiny 6 (IL-6), czynnika martwicy nowotworów alfa (TNF-α) i białka C-reaktywnego (CRP).

Cholesterol i wątroba

Berberyna wykazuje również potencjalnie korzystne działanie na profile lipidowe. W przeglądach wyników badaniach z udziałem ludzi stwierdzono, że berberyna może obniżać poziomy cholesterolu całkowitego, lipoprotein o niskiej gęstości (cholesterol LDL) i trójglicerydów. Ponadto długoterminowe badania nad berberyną w kontekście niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD) wykazały, że może ona zmniejszać poziomy enzymów wątrobowych, takich jak transferaza alaninowa (ALT) i transferaza asparaginowa (AST).

Ogólna charakterystyka berberysu

Berberyna a jelita 

Badania naukowe potwierdzają, że berberyna wykazuje dwukierunkowe interakcje z mikrobiotą jelitową. Berberyna dzięki swojej budowie może stanowić środek prebiotyczny, jednocześnie modulując skład bakterii w przewodzie pokarmowym. Związana jest ze wzrostem liczebności korzystnych dla zdrowia bakterii, takich jak Bifidobacterium i Akkermansia muciniphila, które odpowiedzialne są za regulację licznych procesów w jelitach, które przekładają się na ogólny stan zdrowia i samopoczucie. Warto zauważyć, że zdrowa mikrobiota jelitowa jest niezbędna do efektywnego metabolizowania berberyny, co może mieć znaczenie w perspektywie długoterminowej.

Pora stosowania berberyny - kiedy brać berberynę?

Najlepszy sposób przyjmowania berberyny polega na jej spożywaniu przed posiłkami z węglowodanami, co pozwala na maksymalne wykorzystanie jej właściwości regulujących metabolizm cukrowców. Przyjmowanie jej przed jedzeniem może wspomagać stabilizację poziomu glukozy po posiłkach, co jest szczególnie korzystne dla osób z insulinoopornością lub cukrzycą typu 2.

Dawkowanie 

Zazwyczaj zaleca się przyjmowanie berberyny w dawkach podzielonych, zazwyczaj 300 - 500 mg, dwa lub trzy razy dziennie przed głównymi posiłkami, co daje łączną dawkę nieprzekraczającą 1500 mg na dobę.

O czym trzeba pamiętać?

Podczas stosowania berberyny warto utrzymywać zbilansowaną dietę, która wspiera jej działanie. Regularne spożywanie posiłków i utrzymywanie stałych pór jedzenia sprzyja stabilizacji poziomu cukru we krwi. Dieta powinna obfitować w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, chude białko i zdrowe tłuszcze. Warzywa i owoce dostarczają niezbędnych witamin, składników mineralnych i błonnika.

Pełnoziarniste produkty, takie jak brązowy ryż i owsianka, również za pomocą błonnika pomagają ustabilizować poziom cukru we krwi. Chude białka, takie jak drób, ryby i rośliny strączkowe, dostarczają pełnowartościowych aminokwasów, które wspierają masę mięśniową, niezbędną do prawidłowej utylizacji glukozy. Zdrowe tłuszcze z oliwy z oliwek, awokado i orzechów mogą dodatkowo redukować stany zapalne i wspierać funkcje mózgu. Warto też uwzględnić w diecie fermentowane produkty, takie jak kefir i kiszonki, wspierają mikrobiotę jelitową, co może zwiększać biodostępność berberyny.

Źródła:

• Feng, X., Sureda, A., Jafari, S., Memariani, Z., Tewari, D., Annunziata, G., Barrea, L., Hassan, S. T. S., Šmejkal, K., Malaník, M., Sychrová, A., Barreca, D., Ziberna, L., Mahomoodally, M. F., Zengin, G., Xu, S., Nabavi, S. M., & Shen, A. Z. (2019). Berberine in Cardiovascular and Metabolic Diseases: From Mechanisms to Therapeutics. Theranostics, 9(7), 1923–1951. https://doi.org/10.7150/thno.30787
• Och, A., Podgórski, R., & Nowak, R. (2020). Biological Activity of Berberine-A Summary Update. Toxins, 12(11), 713. https://doi.org/10.3390/toxins12110713
• Li, Z., Wang, Y., Xu, Q., Ma, J., Li, X., Yan, J., Tian, Y., Wen, Y., & Chen, T. (2023). Berberine and health outcomes: An umbrella review. Phytotherapy research : PTR, 37(5), 2051–2066. https://doi.org/10.1002/ptr.7806