Produkty spożywcze pełne są związków chemicznych, które wpływają na przemiany biochemiczne i zjawiska fizjologiczne w organizmie. Spożywając nieprzetworzoną żywność, ciężko jest jednak dostarczyć na tyle istotne ilości niektórych substancji, aby móc wywołać konkretny efekt prozdrowotny. Jednym z przykładów takich związków jest cytrulina, którą po raz pierwszy wyizolowano z arbuza, a dziś znana jest przede wszystkim sportowcom czy osobom z nadciśnieniem.
- Jak działa cytrulina?
- Czy cytrulina jest zdrowa?
- Jak stosować cytrulinę?
Jak działa cytrulina?
Cytrulina to związek aminokwasowy, który w organizmie działa dopiero po przetworzeniu na nieco inne związki chemiczne. Udział w tym przetwarzaniu mają bakterie jelitowe, przez co omawiany związek może być prebiotykiem. Najpierw na skutek jej metabolizowania powstaje aminokwas względnie niezbędny, arginina, który następnie prowadzi do pobudzenia syntezy tlenku azotu.
Rozkurczowe działanie tlenku azotu
Tlenek azotu z kolei działa rozkurczowo wobec naczyń krwionośnych, a efekt ten zwany jest wazodylatacją (rozszerzenie i rozluźnienie ścian naczyń krwionośnych). Dzięki temu efektowi z krwioobiegu do tkanek obwodowych dociera więcej tlenu oraz substancji odżywczych, co doceniane jest przez osoby aktywne fizycznie. Wazodylatacja jest zjawiskiem pożądanym również w populacji osób zmagających się ze zbyt wysokim ciśnieniem tętniczym oraz kiepsko odżywiających się i niedbających o higienę stylu życia.
Cytrulina a wydalanie amoniaku
Jeszcze inną ważną funkcją cytruliny jest udział w cyklu mocznikowym, a mówiąc w dużym uproszczeniu, wydalaniu amoniaku, który w nadmiarze może być toksyczny. Cykl ten jest niezbędny do życia. „Usprawnienie” jego przebiegu ma duże znaczenie podczas wysiłku fizycznego, gdyż amoniak potęguje uczucie zmęczenia.
Czy cytrulina jest zdrowa?
Cytrulina to substancja występująca naturalnie w pożywieniu i jest powszechnie uważana za zdrową. Jej wpływ na układ sercowo-naczyniowy oraz procesy detoksyfikacyjne może być nie tylko elementem rozwoju sportowego, czy terapii niektórych schorzeń cywilizacyjnych, ale również może wspomagać prewencję zaburzeń stanu zdrowia w późniejszych latach życia.
Wpływ na ciśnienie krwi
Nadciśnienie jest niebezpieczne nie tylko dla naczyń krwionośnych, ale również dla ludzkiej psychiki, a przede wszystkim nastroju i funkcji kognitywnych. Ogranicza jakość życia i zwiększa ryzyko wystąpienia innych, niebezpiecznych dla życia chorób.
Komu jeszcze może pomóc cytrulina?
Suplementację diety cytruliną rozważyć powinny osoby spożywające małe ilości owoców i warzyw w diecie (niedobory magnezu i potasu), ryb, nasion i olejów roślinnych (niedobory kwasów omega-3), a także zmagające się z zaburzeniami snu (np. na skutek pracy zmianowej), czy uzależnieniami, głównie od papierosów i alkoholu.
Jak stosować cytrulinę?
Cytrulinę można stosować w pojedynkę jako jabłczan cytruliny lub w połączeniu z innymi, synergistycznymi związkami. Podstawowym związkiem synergistycznym jest arginina, którą najczęściej spotkać można pod postacią alfa-ketoglutaranu argininy. Cytrulina z reguły dostępna jest pod postacią proszku rozpuszczalnego w wodzie, który powinno się stosować na około godzinę przed planowaną aktywnością fizyczną, lub w mniejszych porcjach o dowolnych porach w dni bez aktywności. Dawkowanie przy celach zarówno prozdrowotnych, jak i prosportowych, wynosi średnio 6 g na dzień.
Źródła:
Allerton TD, Proctor DN, Stephens JM, Dugas TR, Spielmann G, Irving BA. l-Citrulline Supplementation: Impact on Cardiometabolic Health. Nutrients. 2018 Jul 19;10(7):921. doi: 10.3390/nu10070921. PMID: 30029482; PMCID: PMC6073798.
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.