Dong quai, znany również pod nazwami dzięgiel chiński, czy Angelica sinensis, to roślina z rodziny selerowatych (Apiaceae), która od wieków odgrywa istotną rolę w chińskim, tradycyjnym ziołolecznictwie. Chociaż na początku XXI wieku dong quai był uznawany za jeden ze środków do powiększania biustu, to wykazano, że spektrum jego działań może być bardziej ukierunkowany na zdrowie, niż wygląd ciała. Dziś produkty z dong quai dostępne są nie tylko w Azji, ale również w Europie, pod postacią dobrze przyswajalnych suplementów.
![dzięgiel chiński]()
- Charakterystyka dong quai
- Działanie i właściwości dong quai
- Suplementacja dong quai
Charakterystyka dong quai
Dong quai dorasta do wysokości od 0,4 do 1 metra, a jego łodyga jest prosta i osiąga tylko 2-3 centymetry średnicy. Roślina ta ma długie, pierzaste liście, które są głęboko ząbkowane, co nadaje im koronkowy wygląd. Kwiaty dong quai są małe, białe lub bladozielone, zebrane w baldachy o średnicy około 10-15 centymetrów, przypominające nieco kwiaty dzikiej marchwi. Kwitnienie przypada na lato, a po nim powstają owocniki, które są podłużne, żebrowane i mają jasnobrązowy kolor.
Angelica sinensis pochodzi z Azji Wschodniej, a jej naturalne siedliska obejmują górskie regiony Chin, Japonii i Korei. W Chinach dong quai rośnie dziko na dużych wysokościach, zwykle między 1500 a 3000 metrów nad poziomem morza, w wilgotnych lasach górskich oraz na brzegach strumieni, gdzie gleba jest bogata w składniki odżywcze i dobrze odwodniona. Roślina preferuje chłodne, umiarkowane klimaty z dużą ilością opadów. Najbardziej znane rejony uprawy to prowincje Gansu, Shaanxi, Hubei, Sichuan, Yunnan i Tibet, gdzie roślina ta jest nie tylko zbierana z dzikich stanowisk, ale również intensywnie uprawiana na plantacjach.
Ogólna charakterystyka dzięgla chińskiego
|
Kategoria
|
Szczegóły
|
|
Wygląd
|
Roślina wieloletnia, wysokość 0,4-1 m, pierzaste liście, małe białe kwiaty w baldachach
|
|
Występowanie
|
Góry Chin, Japonii, Korei; wilgotne lasy górskie, brzegi strumieni
|
|
Główne substancje aktywne
|
Kumaryny (angelikol, umbeliferon), kwas ferulowy, polisacharydy, flawonoidy, fitosterole, furanokumaryny
|
Działanie i właściwości dong quai
Chociaż wiele ze współczesnych badań przeprowadzone zostało na organizmach zwierzęcych, to część działań pokrywa się z tym, co obserwowano setki lat temu. Dong quai (Angelica sinensis) zawiera kilka głównych substancji bioaktywnych, które budzą zainteresowanie naukowców. Prawdopodobnie najważniejsze z nich to kumaryny (np. angelikol, umbeliferon, bergapten), znane ze swoich właściwości przeciwzapalnych, przeciwutleniających i antykoagulacyjnych (przeciwzakrzepowych), choć ich kliniczne znaczenie wymaga dalszych badań.
Układ hormonalny kobiet
We wczesnych eksperymentach laboratoryjnych zaobserwowano, że mogą one wpływać na układ hormonalny kobiet. Wykazują bowiem lekką aktywność estrogenową, co przykuło uwagę naukowców badających menopauzę.
Układ odpornościowy
![zdrowa kobieta jesienią]()
Kolejna grupa związków o potencjale prozdrowotnym w dzięglu to polisacharydy, nieco budową przypominające klasyczne węglowodany, jednak o szerszym spektrum właściwości bioaktywnych. Związki, takie jak arabinogalaktany, w badaniach na modelach zwierzęcych wykazały działanie wspierające układ odpornościowy. Co ciekawe, polisacharydy te w jednym z eksperymentów zadziałały również protekcyjnie wobec chrząstki stawowej.
Metabolizm cholesterolu
W dzięglu chińskim są też fitosterole, które przypominają substancje tłuszczowe. Jednym z flagowych jest β-sitosterol. Związki te mogą wpływać m.in. na metabolizm cholesterolu.
Suplementacja dong quai
Dong quai był stosowany w tradycyjnej fitoterapii chińskiej poprzez obróbkę jego korzenia. Obecnie w krajach europejskich łatwiej jest sięgnąć po wysuszone, skoncentrowane suplementy diety. Standardowe dawki w suplementach zwykle wynoszą od 500 mg do 1000 mg dziennie. Przyjmowane są w formie kapsułek lub tabletek, podczas gdy w tradycyjnych zastosowaniach używano surowego korzenia, przygotowywanego w formie wywaru, herbaty lub nalewki.
Ekstrakty wodno-alkoholowe są uznawane za najlepiej przyswajalne formy, ponieważ umożliwiają łatwiejsze wchłanianie substancji czynnych przez organizm, w przeciwieństwie do surowego korzenia. Dla bardziej kompletnego działania dong quai często łączy się z innymi ziołami i suplementami. W kontekście regulacji hormonalnej u kobiet może być stosowany np. z soją, czerwoną koniczyną oraz pluskwicą groniastą. Zioła te razem mogą być bardziej precyzyjne w oddziaływaniu na estrogeny niż w pojedynkę.
Źródła:
- Fugh-Berman A. (2003). "Bust enhancing" herbal products. Obstetrics and gynecology, 101(6), 1345–1349. https://doi.org/10.1016/s0029-7844(03)00362-4
- Yi, L., Liang, Y., Wu, H., & Yuan, D. (2009). The analysis of Radix Angelicae Sinensis (Danggui). Journal of chromatography. A, 1216(11), 1991–2001. https://doi.org/10.1016/j.chroma.2008.07.033
- Jin, M., Zhao, K., Huang, Q., Xu, C., & Shang, P. (2012). Isolation, structure and bioactivities of the polysaccharides from Angelica sinensis (Oliv.) Diels: a review. Carbohydrate polymers, 89(3), 713–722. https://doi.org/10.1016/j.carbpol.2012.04.049
- Hook I. L. (2014). Danggui to Angelica sinensis root: are potential benefits to European women lost in translation? A review. Journal of ethnopharmacology, 152(1), 1–13. https://doi.org/10.1016/j.jep.2013.12.018
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.