Jakie zioła wspomagają trawienie?

Przewlekłe ignorowanie problemów z trawieniem może prowadzić do konsekwencji zdrowotnych o długotrwałym wpływie na stan zdrowia i jakość życia. Jedną z najczęstszych przyczyn jest niewłaściwa dieta, bogata w przetworzoną żywność, tłuszcze trans, cukry i brak błonnika. Dieta taka może prowadzić do wzdęć, zaparć i biegunek, a nawet zwiększać ryzyko syndromu jelita drażliwego. Często problemy z trawieniem skłaniają ludzi do szukania wsparcia w postaci ziół i suplementów, co wydaje się być uzasadnione z punktu widzenia nauki.

1. Przyczyny problemów z trawieniem
2. Skutki zaburzeń trawienia
3. Środki wspomagające trawienie - co może pomóc?

Przyczyny problemów z trawieniem

Niewłaściwe nawyki żywieniowe, takie jak jedzenie zbyt szybko, w stresie, nieregularnie, duże porcje czy posiłki tuż przed snem, obciążają układ trawienny, powodując dyskomfort i zaburzenia trawienia.

Przewlekły stres zakłóca perystaltykę jelit, prowadząc do skurczów, bólów brzucha i zespołu jelita drażliwego (IBS).

Siedzący tryb życia spowalnia trawienie, wywołując zaparcia.

Starzenie się zmniejsza wydzielanie kwasu żołądkowego i enzymów, prowadząc do niestrawności i problemów z wchłanianiem.

Zaburzenia mikrobioty jelitowej spowodowane antybiotykami, niewłaściwą dietą lub chorobami prowadzą do problemów z wchłanianiem, wzdęć i biegunek.

Nadużywanie leków, takich jak NSAIDs (niesteroidowe leki przeciwzapalne), podrażnia błonę śluzową żołądka i jelit.

Choroby przewodu pokarmowego, jak GERD (choroba refluksowa), choroby zapalne jelit, ciężkie zatrucia, czy celiakia i nietolerancje oraz alergie pokarmowe również powodują problemy trawienne.

Schorzenia zaburzające trawienie

Skutki zaburzeń trawienia

Malabsorpcja, czyli zaburzenie wchłaniania składników odżywczych, jest poważną konsekwencją problemów trawiennych, prowadzącą do niedoborów białek, witamin i minerałów (żelazo, wapń, witamina B12, witamina D), co skutkuje anemią, osteoporozą, osłabieniem odporności, zmęczeniem i ogólnym osłabieniem. Długotrwałe problemy trawienne mogą powodować przewlekłe stany zapalne, zwiększając ryzyko IBS, choroby Crohna, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, a nawet raka jelita grubego.

Ignorowanie tych problemów prowadzi do ciągłego dyskomfortu i bólu, negatywnie wpływając na jakość życia i zdolność do pracy. Nieleczone problemy trawienne mogą również wpływać na inne narządy, prowadząc do hemoroidów, żylaków przełyku, raka przełyku oraz problemów z metabolizmem tłuszczów i detoksykacją, co zwiększa ryzyko stłuszczenia wątroby i marskości.

Środki wspomagające trawienie - co może pomóc?

W żołądku

W żołądku, gdzie rozpoczyna się trawienie białek, istotne są zioła takie jak imbir i mięta pieprzowa, które stymulują wydzielanie soków żołądkowych, co może poprawić trawienie i zmniejszyć uczucie wzdęcia. Chlorowodorek betainy (Betaina HCl), czy pepsyna, to substancje, które nie są pozyskiwane z surowców zielarskich, jednak mogą stanowić skuteczne wsparcie w zakresie zwiększania kwasowości żołądka oraz trawienia białek. Dodatkowo coraz łatwiej znaleźć jest preparaty pochodzenia mikrobiologicznego, które pełnią funkcje enzymów rozkładających tłuszcze (lipazy), białka (proteazy), czy węglowodany (amylazy, celulazy).

W jelitach

W jelitach, które w dużej mierze odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych, probiotyki i prebiotyki odgrywają kluczową rolę. Głównie zwraca się tutaj uwagę na bakterie kwasu mlekowego, takie jak szczepy Lactobacillus i Bifidobacterium. Substancje prebiotyczne, które wspierają zdrowie jelit pośrednio, to m.in. inulina, czy berberyna. Dodatkowo wpływać mogą na gospodarkę glukozową i lipidową organizmu.

Warto jeszcze zwrócić uwagę na jelitowy układ nerwowy, który jest połączony z mózgiem. Znajduje się w nim wiele receptorów kannabinoidowych, które aktywują się po połączeniu z kannabinoidami z konopi lub produkowanymi przez organizm. Odpowiadają one za regulację stanu zapalnego, motorykę jelit, czy przewodzenie bólu.

Przejedzenie i alkohol

W przypadku przejedzenia lub spożycia alkoholu zaburzenia trawienia w dużym stopniu mogą wynikać z zaburzeń pracy wątroby i trzustki. Trzustka, która produkuje enzymy trawienne, może być wspierana przez zioła takie jak mniszek lekarski i kurkuma, które stymulują produkcję i wydzielanie enzymów oraz działają przeciwzapalnie. Ważnym surowcem zielarskim jest tu również karczoch, który może zwiększać produkcję żółci i wspomagać procesy detoksykacyjne. Wątroba, kluczowy narząd w metabolizmie tłuszczów i detoksykacji, może być wspierana przez ostropest plamisty, który chroni komórki wątroby i wspomaga regenerację hepatocytów. 

Źródła:     

• Fifi, A. C., Axelrod, C. H., Chakraborty, P., & Saps, M. (2018). Herbs and Spices in the Treatment of Functional Gastrointestinal Disorders: A Review of Clinical Trials. Nutrients, 10(11), 1715. https://doi.org/10.3390/nu10111715
• Ianiro, G., Pecere, S., Giorgio, V., Gasbarrini, A., & Cammarota, G. (2016). Digestive Enzyme Supplementation in Gastrointestinal Diseases. Current drug metabolism, 17(2), 187–193. https://doi.org/10.2174/138920021702160114150137