Koci pazur, znany w języku łacińskim jako Uncaria tomentosa, to roślina pochodząca z dżungli amazońskiej i lasów tropikalnych Ameryki Środkowej oraz Południowej. Od wieków odgrywa ważną rolę w kulturze ludów z tych regionów. Jej nazwa pochodzi od charakterystycznych zakrzywionych cierni przypominających kocie pazury, które pomagają roślinie wspinać się po pniach i gałęziach drzew. Obecnie znana jest nie tylko przez szamanów z Amazonii, bowiem badana była również współczesnymi metodami naukowymi.
![koci pazur czepota puszysta]()
- Charakterystyka kociego pazura
- Działanie i właściwości kociego pazura
- Dawkowanie kociego pazura
Charakterystyka kociego pazura
Koci pazur (zwany też czepotą puszystą) występuje głównie w lasach Ameryki Południowej, szczególnie w dorzeczu Amazonki, w takich krajach jak Peru, Brazylia, Kolumbia i Boliwia. Uprawa tej rośliny poza jej naturalnym środowiskiem jest wyzwaniem, ponieważ najlepiej rośnie w tropikalnym klimacie, gdzie temperatury stale oscylują wokół 20-30°C, a wilgotność powietrza jest wysoka.
Tradycja i ziołolecznictwo
Koci pazur to pnącze, które może osiągać nawet 30 metrów długości, a jego liście są duże, owalne i pokryte drobnymi włoskami. Roślina wydaje drobne, rurkowate kwiaty w odcieniach żółci lub bieli, zebrane w kuliste kwiatostany, a jej owocami są małe torebki zawierające nasiona, rozprzestrzeniane przez wiatr. Kora kociego pazura odgrywała kluczową rolę w tradycyjnych rytuałach i ziołolecznictwie plemion amazońskich. Jedna z legend mówi o myśliwym, który zaobserwował w dżungli jaguara skubiącego pędy kociego pazura, co zainspirowało go do zbadania jej potencjalnych właściwości.
Ogólny opis kociego pazura (Uncaria tomentosa)
|
Kategoria
|
Opis
|
|
Wygląd
|
Pnącze, zakrzywione ciernie, owalne liście, drobne żółte/białe kwiaty, owoce w torebkach z nasionami.
|
|
Występowanie
|
Tropikalne lasy Ameryki Środkowej i Południowej, głównie Amazonia (Peru, Brazylia, Kolumbia, Boliwia).
|
|
Główne substancje bioaktywne
|
Alkaloidy oksyindolowe, kwas chlorogenowy, flawonoidy, polifenole, triterpeny, glikozydy, proantocyjanidyny.
|
Działanie i właściwości kociego pazura
![kobieta siła odporność]()
W przeszłości koci pazur był stosowany przez rdzenną ludność Amazonii w leczeniu infekcji oraz innych dolegliwości zapalnych, czy problemów trawiennych. Wierzono, że wyciągi z jej kory, korzeni i liści wykazują zdolności łagodzenia bólu oraz wzmacniania układu odpornościowego.
Przeciwzapalnie
Współczesne badania, w tym systematyczne przeglądy publikacji naukowych, wykazały, że ekstrakty z Uncaria tomentosa rzeczywiście mogą działać przeciwzapalnie. W badaniach przedklinicznych z udziałem zwierząt zaobserwowano zmniejszenie poziomów niektórych wskaźników stanów zapalnych, takich jak interleukina-6 (IL-6) i czynnik transkrypcyjny NF-kB.
Kondycja stawów
Mimo to, poziomy innych markerów, jak interleukina-1 (IL-1), czy TNF-alfa, nie zmieniły się istotnie pod wpływem ekstraktów, co sugeruje, że działanie rośliny może być selektywne wobec niektórych procesów zapalnych. Jednym z obszarów organizmu, w których ekstrakty z Uncaria tomentosa mogą okazać się przydatne, jest dobra kondycja stawów.
Stomatologia
Co więcej, niektóre badania wskazują na potencjał kociego pazura w stomatologii, szczególnie w dziedzinie endodoncji. Substancje bioaktywne tej rośliny badane były m.in. jako dodatki do cementów endodontycznych, czy żelów przeciwbakteryjnych, które mogłyby pomóc w redukcji zakażeń kanałowych i zmniejszeniu liczby powikłań po leczeniu.
Dawkowanie kociego pazura
W krajach rozwiniętych Uncaria tomentosa dostępna jest w różnych formach fizycznych, które obejmują przede wszystkim kapsułki, tabletki i suszone zioła do przygotowywania herbaty, a także proszki, które można dodawać do napojów czy potraw. Kapsułki i tabletki są najczęściej wybieraną formą ze względu na wygodę stosowania oraz precyzyjnie określoną dawkę, co ułatwia regularną suplementację. Herbaty i suszone liście są z kolei cenione przez osoby preferujące naturalne formy suplementacji. Stosowane są głównie w celu ogólnego wzmocnienia organizmu, ponieważ nie zapewniają silnie skoncentrowanej dawki.
Standardowe dawkowanie
| Preparat |
Dawka dzienna |
| Koci pazur |
300-500mg |
Za najbardziej skuteczną formę suplementacji uznaje się standaryzowane ekstrakty, ponieważ umożliwiają one kontrolę nad ilością kluczowych składników aktywnych, takich jak alkaloidy oksyindolowe, które są uważane za najważniejsze z punktu widzenia działania rośliny. Dawkowanie zależne jest od postaci suplementu oraz celu stosowania, jednak standardowo stosuje się od 300 mg do 500 mg dziennie, zazwyczaj w jednej lub dwóch porcjach.
Źródła:
- Heitzman, M. E., Neto, C. C., Winiarz, E., Vaisberg, A. J., & Hammond, G. B. (2005). Ethnobotany, phytochemistry and pharmacology of Uncaria (Rubiaceae). Phytochemistry, 66(1), 5–29. https://doi.org/10.1016/j.phytochem.2004.10.022
- Arado, G. M., Amatto, P. P. G., Marins, M., Rizzi, E. S., França, S. C., Coppede, J. D. S., Carmona, F., & Pereira, A. M. S. (2024). Anti-inflammatory and/or immunomodulatory activities of Uncaria tomentosa (cat's claw) extracts: A systematic review and meta-analysis of in vivo studies. Frontiers in pharmacology, 15, 1378408. https://doi.org/10.3389/fphar.2024.1378408
- Dioguardi, M., Spirito, F., Sovereto, D., Ballini, A., Alovisi, M., & Lo Muzio, L. (2022). Application of the Extracts of Uncaria tomentosa in Endodontics and Oral Medicine: Scoping Review. Journal of clinical medicine, 11(17), 5024. https://doi.org/10.3390/jcm11175024
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.