Kudzu (opornik łatkowaty) - właściwości i działanie

Kudzu (kuzu), czyli opornik łatkowaty (Pueraria montana), to szybko rosnąca roślina pnąca z rodziny bobowatych, o zdrewniałych łodygach osiągających długość nawet 30 metrów. Charakteryzuje się dużymi, trójlistkowymi liśćmi o sercowatym kształcie i fioletowymi, pachnącymi kwiatami zebranymi w grona, które pojawiają się latem. Owoce kudzu to płaskie strąki pokryte meszkiem, zawierające małe nasiona. Istnieje jednak część rośliny, która bardziej, niż inne, przyciąga uwagę ludzi od wieków. Jest nią korzeń.

1. Charakterystyka kudzu
2. Właściwości i działanie kudzu
3. Suplementacja i dawkowanie kudzu
4. Z czym warto łączyć kudzu?

Charakterystyka kudzu

Kudzu naturalnie występuje w Azji Wschodniej, zwłaszcza w Chinach, Japonii i Korei, ale z czasem pojawiła się również na innych kontynentach. Roślina ta została sprowadzona do USA w XIX wieku jako ozdoba ogrodowa i środek do zapobiegania erozji gleby, ale dzięki niesamowitej zdolności do szybkiego wzrostu przejęła ogromne obszary, dominując lokalną roślinność.

Winorośl, która zjadła Południe

Określono ją nawet jako „winorośl, która zjadła Południe". Kudzu może się rozwijać w zróżnicowanych warunkach, od suchych terenów po wilgotne lasy, jednak preferuje nasłonecznione miejsca. Jej korzenie, które stanowią bogactwo substancji bioaktywnych, mogą osiągać znaczne rozmiary, co czyni ją trudną do wyplenienia. W Azji kudzu było znane już w starożytności. Przesłanki na temat jego działania pojawiły się już w czasach dynastii Han, czyli około 2000 lat temu.

Właściwości i działanie kudzu

Regulacja pracy serca

Kudzu (opornik łatkowaty) jest rośliną, która może wpływać na różne obszary organizmu dzięki obecności m.in. izoflawonów, czyli związków o działaniu biologicznym, wchodzących w interakcje z komórkami człowieka. W badaniach nad chorobami sercowo-naczyniowymi ekstrakty z kudzu wykazały potencjał w regulacji pracy serca. Zaobserwowano, że może wpływać na poprawę wydolności tego mięśnia poprzez zwiększenie ilość krwi pompowanej przez lewą komorę oraz zmniejszenie jej rozmiaru.

Wpływ na metabolizm tłuszczy

Jednocześnie może obniżać poziom specyficznego białka o nazwie NT-proBNP, które jest wskaźnikiem uszkodzenia serca. Co więcej, pueraryna, główny składnik aktywny kudzu, może ograniczać procesy zapalne i korzystnie wpływać na metabolizm tłuszczy, przez co wykazuje potencjalnie ochronne działanie wobec naczyń krwionośnych.

Poprawa wrażliwości na insulinę

W zakresie kontroli gospodarki glukozowo-insulinowej kudzu było analizowane pod kątem poprawy wrażliwości na insulinę. Wyniki niektórych eksperymentów sugerują jego rolę w prewencji insulinooporności i cukrzycy typu 2, co prawdopodobnie jest efektem obecności polisacharydów (specyficznych węglowodanów) w korzeniu kudzu. Dodatkowo, w złożonych formułach ziołowych, takich jak „Gegen Qinlian Decoction”, kudzu może być elementem wspierającym działanie niektórych leków przeciwcukrzycowych.

Uzależnienie od alkoholu

Ciekawym obszarem badań dotyczących stosowania kudzu do celów prozdrowotnych są badania nad uzależnieniem od alkoholu. Istnieją nieliczne, jednak obiecujące przesłanki, że substancje bioaktywne w omawianym surowcu zielarskim mogą prowadzić do ograniczenia ilości spożywanego alkoholu bez wywoływania istotnych skutków ubocznych. Warto jednak wiedzieć, że potrzebna jest większa ilość dobrze zaprojektowanych badań, aby potwierdzić ten efekt. Podobnie jest z przesłankami dotyczącymi korzyści ze stosowania kudzu w kontekście zaburzeń menopauzalnych.

Ogólna charakterystyka kudzu

Suplementacja i dawkowanie kudzu

W różnych badaniach klinicznych i eksperymentach przedklinicznych dotyczących kudzu stosowano różne dawki oraz formy fizyczne. W badaniach nad wpływem kudzu na spożycie alkoholu stosowano jednorazową dawkę 2 g ekstraktu zawierającego 520 mg izoflawonów lub 250 mg izoflawonów trzy razy dziennie przez cztery tygodnie. W badaniach nad menopauzą u kobiet w wieku 45-60 lat stosowano dawki od 50 mg substancji czynnej do 1150 mg dziennie ekstraktu z kwiatów kudzu (w jednym przypadku wymieszany był on ze skórką mandarynki, która również bogata jest w antyoksydanty).

Dostępne na rynku kapsułki często zawierają 400 - 500 mg ekstraktu z korzenia kudzu na porcję, a producenci zalecają spożycie jednej do dwóch kapsułek dziennie. Warto zauważyć, że dawki mogą się różnić w zależności od producenta i specyfikacji produktu, dlatego zawsze należy przestrzegać zaleceń podanych na etykiecie.

Z czym warto łączyć kudzu?

Substancje o podobnych właściwościach do kudzu, które bywają stosowane równolegle, to między innymi izoflawony sojowe, które wykazują działanie łagodzące objawy menopauzy oraz wspierające zdrowie sercowo-naczyniowe. Innym przykładem jest resweratrol, polifenol obecny w winogronach, który posiada właściwości antyoksydacyjne i może wspierać zdrowie metaboliczne. Ponadto ekstrakt z ostropestu plamistego, bogaty w sylimarynę, jest znany ze swojego korzystnego wpływu na funkcje wątroby i przez to może wspierać detoksykację organizmu, co jest istotne w kontekście redukcji spożycia alkoholu.

Źródła:

• Yang, L., Chen, J., Lu, H., Lai, J., He, Y., Liu, S., & Guo, X. (2019). Pueraria lobata for Diabetes Mellitus: Past, Present and Future. The American journal of Chinese medicine, 47(7), 1419–1444. https://doi.org/10.1142/S0192415X19500733
• Jiang, Z., Cui, X., Qu, P., Shang, C., Xiang, M., & Wang, J. (2022). Roles and mechanisms of puerarin on cardiovascular disease：A review. Biomedicine & pharmacotherapy = Biomedecine & pharmacotherapie, 147, 112655. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2022.112655
• Penetar, D. M., Toto, L. H., Lee, D. Y., & Lukas, S. E. (2015). A single dose of kudzu extract reduces alcohol consumption in a binge drinking paradigm. Drug and alcohol dependence, 153, 194–200. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2015.05.025
• Kim, J. E., Jeong, H., Hur, S., Lee, J., & Kwon, O. (2020). Efficacy and Safety of Kudzu Flower-Mandarin Peel on Hot Flashes and Bone Markers in Women during the Menopausal Transition: A Randomized Controlled Trial. Nutrients, 12(11), 3237. https://doi.org/10.3390/nu12113237
• Lukas, S. E., Penetar, D., Su, Z., Geaghan, T., Maywalt, M., Tracy, M., Rodolico, J., Palmer, C., Ma, Z., & Lee, D. Y. (2013). A standardized kudzu extract (NPI-031) reduces alcohol consumption in nontreatment-seeking male heavy drinkers. Psychopharmacology, 226(1), 65–73. https://doi.org/10.1007/s00213-012-2884-9
• Lukas, S. E., Penetar, D., Berko, J., Vicens, L., Palmer, C., Mallya, G., Macklin, E. A., & Lee, D. Y. (2005). An extract of the Chinese herbal root kudzu reduces alcohol drinking by heavy drinkers in a naturalistic setting. Alcoholism, clinical and experimental research, 29(5), 756–762. https://doi.org/10.1097/01.alc.0000163499.64347.92
• Virojchaiwong, P., Suvithayasiri, V., & Itharat, A. (2011). Comparison of Pueraria mirifica 25 and 50 mg for menopausal symptoms. Archives of gynecology and obstetrics, 284(2), 411–419. https://doi.org/10.1007/s00404-010-1689-5
• Ryuk, J. A., Lixia, M., Cao, S., Ko, B. S., & Park, S. (2017). Efficacy and safety of Gegen Qinlian decoction for normalizing hyperglycemia in diabetic patients: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Complementary therapies in medicine, 33, 6–13. https://doi.org/10.1016/j.ctim.2017.05.004
• Shi, L., Huang, L., Yin, E., Deng, J., & Du, X. (2023). Effect of pueraria on left ventricular remodelling in HFrEF: A systematic review and meta-analysis. PloS one, 18(12), e0295344. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0295344