Kreatyna
Kreatyna: (kwas β-metyloguanidynooctowy), jest to organiczny związek chemiczny pełniący bardzo istotną rolę w przemianach energetycznych zachodzących w organizmie wszystkich kręgowców. Jest substancją endogenną, czyli może być syntetyzowana w ustroju (powstaje z aminokwasów: l-argininy, l-glicyny i l-metioniny w nerkach i wątrobie), ale zawarta jest również w pokarmach pochodzenia zwierzęcego ("kreas" - z greckiego znaczy "mięso"), stąd też weganie mają zazwyczaj niższy poziom kreatyny w tkankach niż osoby odżywiające się tzw "dietą mieszaną". Zasadnicza rola kreatyny sprowadza się do "odtwarzania" adenozynotrójfosforanu (ATP), czyli podstawowego wewnątrzkomórkowego nośnika energetycznego. Kreatyna zwiększa także uwodnienie komórek mięśniowych oraz zwiększać może rezerwy magazynowanego w nich glikogenu. Ostatnio badany jest również wpływ samej kreatyny na kinazy biorące udział w syntezie białek. Odnosząc się jedynie do możliwości zastosowania w sporcie, można powiedzieć, że dzięki odpowiednim zapasom kreatyny w mięśniach, posiadają one zwiększone rezerwy energetyczne co umożliwia nie tylko poprawę zdolności wysiłkowych, ale także nasilenie procesów regeneracyjnych i wzrostu masy mięśniowej. Kreatyna ma więc potencjał zarówno ergogeniczny jak i anaboliczny. Jest jedną z najsilniej działających substancji używanych w celu poprawy ogólnie rozumianej formy sportowej, a jej przydatność i bezpieczeństwo stosowania zostały potwierdzone w szeregu badań naukowych. Na rynku suplementów diety kreatyna występuje zarówno w postaci monopreparatów zawierających rozmaite jej formy (np monohydrat kreatyny, jabłaczan kreatyny, ester kreatyny i inne), jak i preparatów złożonych, które składać się mogą nie tylko z rozmaitych form samej kreatyny, ale również zawierać mogę substancje pobudzające, prekursory tlenku azotu, aminokwasy i inne...
Dawkowanie zwyczajowo zalecane w sporcie:
zależnie od formy preparatu, rodzaju wysiłku i masy ciała stosuje się zazwyczaj jeden z następujących modeli przyjmowania kreatyny:
- suplementacja cykliczna: 5 - 10g na dobę w 1 - 3 porcjach w ciągu dnia, po 2 - 5g na dawkę. Długość cyklu ok 4 - 12 tygodni
- suplementacja cykliczna z fazą nasycenia: pierwsze 5 - 7 dni po 20 - 30g na dobę w 4 - 6 dawkach po 4 - 6g na porcję, nastepnie w fazie podtrzymującej 2 - 10g na dobę w dawkach podzielonych. Długośc cyklu ok 4 - 8 tygdoni
- suplementacja stała: 0,03 - 0,05g na kg masy ciała, przez dłuższy czas.