Algi morskie – właściwości i zastosowanie

Algi, tak samo, jak glony, to tylko umowne nazwy. Nazwy te używane są w odniesieniu do szerokiej grupy beztkankowych, czyli plechowatych, roślinnych organizmów wodnych, czyli wodorostów, pochodzących z różnych niespokrewnionych, ewolucyjnych linii rozwojowych. Zwyczajowo glony dzielone są na makro- i mikroalgi, w zależności od rozmiarów danego organizmu wodnego.

1. Algi w diecie
2. Które glony nadają się do jedzenia?
3. Dlaczego warto jeść glony?
4. Inne składniki aktywne biologicznie
5. Algi - superfood

Algi w diecie

Człowiek urozmaica swoją dietę algami od tysiącleci. Algi jako pokarm znane są bardzo dobrze przede wszystkim miłośnikom kuchni orientalnej; mowa tu przykładowo o kombu, wakame i nori. Największe spożycie alg notowane jest pośród populacji nadbrzeżnych. Jak wynika z badania opublikowanego w Nutrition Reviews, jedna piąta posiłków spożywanych w Japonii jest wzbogacona w jadalne glony.

Jednak od czasu, kiedy ustalono, że algi są źródłem wielu cennych dla zdrowia składników pokarmowych, m.in. takich jak barwniki roślinne, kwasy tłuszczowe szeregu omega 3, flawonoidy, związki fenolowe, sulfopolisacharydy czy jod, ich przetwory pojawiły się również jako suplementy diety – jako przykładowo kelp, chlorella i spirulina.

Które glony nadają się do jedzenia?

Literatura tematu wymienia zazwyczaj osiem glonów jadalnych. Rośliny te to:

• nori
• wakame
• ogonori
• hijiki
• umibudo
• dulse
• chlorella

Najczęściej jako o aldze mówimy też o popularnej spirulinie, choć ta jest formalnie sinicą, czyli cyjanobakterią, w związku z czym nie wszyscy autorzy zaliczają ją do glonów.

Dlaczego warto jeść glony?

Jak uważają specjaliści, ogólne korzyści zdrowotne, wynikające ze spożywania jadalnych glonów, są bardzo podobne, chociaż większe, jak korzyści z jedzenia owoców i warzyw. Algi mogą więc być niezwykle cennym dodatkiem do właściwie skomponowanej, zdrowej diety, oczywiście przede wszystkim dla tych, którzy lubią ich smak. Wartość glonów jako elementu zdrowej diety wynika z zawartości cennych składników pokarmowych…

Witaminy i minerały

Algi to przede wszystkim bogactwo witamin, takich jak A, D, E, C i B, a także minerałów, w tym wapnia, potasu, magnezu i żelaza. Przykładowo już 5-gramowa porcja suchych glonów pokrywa od 400 do 600% dziennego zapotrzebowania ludzkiego organizmu na witaminę D, w zależności od gatunku algi. Bardzo podobnie wygląda to w przypadku witamin B12, gdzie 5-gramowa porcja suchych glonów pokrywa od 200 do 450% dziennego zapotrzebowania.

Jadalne algi mogą więc być cennym źródłem obu tych witamin m.in. dla wegan, którzy są szczególnie narażeni na ich niedobory, albowiem obie te witaminy występują głównie w zwierzęcych produktach spożywczych.

Jadalne algi to także bogactwo minerałów, a w szczególności jodu, fosforu, potasu, magnezu, cynku i żelaza. Znaczenie żywieniowe wszystkich tych pierwiastków jest sprawą powszechnie znaną, natomiast warto dodać, że zgodnie z badaniami przeprowadzonymi w 2020 r., optymalny ich dowóz pomaga zapobiegać otyłości i chorobom przewlekłym, w tym nowotworom i chorobom układu krążenia.

Z uwagi na środowisko życiowe glonów morskich, zawartość minerałów jest w ich plechach znacznie wyższa niż w tkankach roślin lądowych. Otóż minerały mogą tworzyć nawet 40% suchej masy alg morskich, podczas gdy w przypadku roślin lądowych jest to tylko 20%, czyli wartość o połowę mniejsza.   

Błonnik w algach

Jadalne algi mogą również wzbogacać naszą dietę w błonnik. Jest to niezwykle ważne, albowiem w badaniach wykazano, że błonnik pomaga w trawieniu pokarmów i zapobiega zaparciom, a także – dając uczucie sytości – pomaga w redukcji wagi. Jednak błonnik to w pierwszej kolejności znakomita pożywka dla pożytecznej mikroflory jelitowej, która chroni nas przed licznymi chorobami i ogólnie stoi na straży wysokiej zdrowotności.

Białko w algach - jak wołowina i jaja

100-gramowa porcja suszonych glonów może pokryć 100% dziennego zapotrzebowania ludzkiego organizmu na białko. Zawartość białka w algach jest porównywalna z jego zawartością w wołowinie, natomiast wartość odżywcza białka alg jest podobna do białka jaja.

Dlatego specjaliści sugerują, że – ze względu na profil odżywczy – algi mogą stanowić tanie źródło wysokiej jakości białka w diecie ludności z obszarów, na których niedobory białka są powszechnym problemem egzystencjalnym. Na jadalne algi powinni zwrócić uwagę również sportowcy i aktywni fizycznie, albowiem wysoka aktywność ruchowa zwiększa zapotrzebowanie organizmu na białko.

Algi - najlepsze wegańskie źródło omega 3

Glony morskie zawierają również znaczne ilości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych szeregu omega 3, które są niezbędnymi składnikami pokarmowymi o bardzo wysokiej i szerokiej aktywności prozdrowotnej.

Pozornie nie jest to wielki ewenement, albowiem kwasy tłuszczowe omega 3, których głównym źródłem dietetycznym jest mięso tłustych ryb, pojawiają się w dużych ilościach również w innych pokarmach roślinnych, szczególnie w siemieniu lnianym i nasionach chia. Tak więc nawet weganie, którzy stronią od pokarmów zwierzęcych, nie powinni mieć większych problemów z uzupełnieniem tych cennych składników pokarmowych.

Problem jednak polega tu na tym, że roślinny wariant omega 3 jest składnikiem pokarmowym o bardzo niskiej aktywności biologicznej, w porównaniu z wariantami pochodzącymi z ryb. Tak więc cenne właściwości zdrowotne kwasów omega 3 wynikają zasadniczo z aktywności wariantów rybnych, do których może być teoretycznie przekształcany w naszym organizmie wariant roślinny.

To jednak tylko teoria, wynikająca z wyposażenia naszych komórek w pakiety enzymów katalizujących takie przekształcenia, jak bowiem wynika z prowadzonych w tym kierunku badań, w praktyce wariant roślinny przekształca się do wariantów rybnych jedynie w zakresie od 0 do 013 do 7%.

Ale nawet ryby nie produkują samodzielnie kwasów omega 3, tylko pobierają je i magazynują w swoich tkankach, spożywając plankton morski i algi, które je wytwarzają. Tak więc jadalne glony morskie są najlepszym wegańskim źródłem kwasów omega 3 – tych o najwyższej aktywności biologicznej.     

Inne składniki aktywne biologicznie

Ogromne znaczenie dla naszego zdrowia mogą mieć również niektóre pomniejsze składniki aktywne biologicznie, charakterystyczne jedynie dla jadalnych glonów, a w szczególności fukoidan, fukoksantyna, astaksantyna, fikocyjanina i florotanina.

W badaniach bowiem zaobserwowano, że związki te wykazują silną aktywność antyoksydacyjną i przeciwzapalną, dzięki czemu mogą ochraniać nasz organizm przed rozwojem wielu problemów zdrowotnych, takich jak przykładowo choroby metaboliczne, sercowo-naczyniowe, neurodegeneracyjne i nowotworowe.

Algi - superfood

Zasadniczo nie powinniśmy mieć więc najmniejszych wątpliwości, że jadalne glony morskie to niezwykle cenne składniki zdrowej, zrównoważonej diety.

Dlatego jadalne algi morskie zaliczane są przez dietetyków do tzw. superfood, czyli niskoprzetworzonej żywności pochodzenia naturalnego, bogatej w składniki odżywcze, której systematyczne spożywanie wywiera korzystny wpływ na organizm człowieka.  

Źródło:

https://www.forbes.com/health/nutrition/health-benefits-of-seaweed/