Jakie witaminy pomagają na alergię?

Alergie uprzykrzają życie, ponieważ mogą powodować uporczywe objawy, takie jak kichanie, swędzenie, wysypki czy problemy z oddychaniem, które znacząco obniżają komfort codziennego funkcjonowania. Coraz częściej mówi się o stanie odżywienia, ponieważ właściwa dieta może wzmacniać układ odpornościowy i pomagać w prewencji alergii. Witaminy mogą odgrywać tutaj kluczową rolę. W niektórych sytuacjach przy komponowaniu diety nie można jednak opierać się tylko i wyłącznie na poziomie zapotrzebowania dla ogólnej populacji.

1. Powszechne alergie
2. Skutki uboczne leczenia alergii
3. Poziomy zapotrzebowania na witaminy o potencjale wspomagającym walkę z alergią
4. Witamina E na alergię
5. Witamina C na alergię

Powszechne alergie

Alergie mogą dotyczyć zarówno układu oddechowego, jak i przewodu pokarmowego oraz skóry.

Alergie przewodu pokarmowego oraz alergie wziewne

Uczulenie na orzechy, mleko, jaja czy owoce morza, mogą prowadzić do poważnych reakcji anafilaktycznych, które zagrażają życiu. Alergie wziewne, wywoływane przez pyłki roślin, roztocza i grzyby czy pleśń oraz sierść zwierząt, często skutkują przewlekłym nieżytem nosa, astmą oraz zapaleniem spojówek, co znacząco wpływa na jakość życia.

Alergie kontaktowe

Alergie kontaktowe, na przykład na nikiel, lateks, hennę, czy różne substancje chemiczne obecne w kosmetykach, mogą prowadzić do przewlekłych dermatoz i wyprysków, powodując dyskomfort i komplikacje dermatologiczne. Długoterminowe konsekwencje alergii obejmują między innymi chroniczne zmęczenie, zaburzenia snu i problemy lękowe oraz depresyjne.

Skutki uboczne leczenia alergii

Istnieje kilka głównych grup leków, które stosuje się w hamowaniu objawów alergii.

Leki przeciwhistaminowe i kortykosteroidy

Leki przeciwhistaminowe, takie jak loratadyna, czy cetyryzyna, łagodzą objawy alergii, ale mogą powodować skutki uboczne, takie jak senność, suchość w ustach, czy bóle głowy. Kortykosteroidy, stosowane miejscowo lub doustnie, skutecznie zmniejszają stan zapalny, lecz ich długotrwałe stosowanie może prowadzić do efektów ubocznych, takich jak zwiększone ryzyko osteoporozy czy nadciśnienia.

Leki przeciwleukotrienowe i immunoterapia alergenowa

Leki przeciwleukotrienowe, takie jak montelukast, stosowane są głównie w astmie alergicznej, mogą powodować bóle głowy, zmiany nastroju i zaburzenia snu. W ostatnich latach coraz powszechniejsza staje się również immunoterapia alergenowa, która polega na stopniowym wprowadzaniu alergenów do organizmu w celu zwiększenia tolerancji. Jest skuteczna, ale może wiązać się z ryzykiem reakcji anafilaktycznych i wymaga regularnych wizyt u lekarza przez nawet kilka lat.

Poziomy zapotrzebowania na witaminy o potencjale wspomagającym walkę z alergią

Witamina E na alergię

Witamina E zyskała miano potencjalnego wsparcia w alergii po obserwacji, że redukując reakcje zapalne może wpływać m.in. na uszkodzenia płuc spowodowane zanieczyszczeniem powietrza. Jako antyoksydant rozpuszczalny w tłuszczach, eliminuje wolne rodniki i zapobiega degradacji tłuszczów, a warto wiedzieć, że są to dwa czynniki, które pogłębiają stany zapalne, potencjalnie pogarszając przebieg alergii.

Poza tym, że witamina E sama działa jako antyoksydant, to jeszcze stymuluje produkcję wewnętrznych enzymów antyoksydacyjnych, które obniżają wskaźniki stresu oksydacyjnego. Może wpływać także na czynniki związane z początkami alergii jak zwiększona produkcja przeciwciał IgE. Warto zaznaczyć, że badań z udziałem ludzi w tym kierunku nie było zbyt wiele, więc do wyników należy podchodzić z dystansem, zwłaszcza jeśli stosuje się dobrze zbilansowaną dietę.

Witamina C na alergię

Witamina C to kolejna witamina, która może mieć korzystny wpływ na alergie. Wysokie stężenia witaminy C występują w płucach, gdzie chroni przed uszkodzeniami oksydacyjnymi poprzez bezpośrednie neutralizowanie wolnych rodników oraz reaktywowanie innych antyoksydantów, takich jak witamina E i glutation. Witamina C działa również jako czynnik wspomagający aktywację dla wielu enzymów, biorąc udział w syntezie kolagenu, karnityny i neurotransmiterów, co jest istotne dla dobrej kondycji tkanek i funkcji odpornościowych.

Ponadto witamina C zmniejsza poziomy czynników zapalnych, co może łagodzić objawy alergiczne. Niektóre eksperymenty wykazały, że witamina C może poprawić stan antyoksydacyjny organizmu oraz funkcje płuc, zwłaszcza u osób palących lub cierpiących na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (COPD). Dopiero kilka badań z udziałem ludzi wykazało pozytywny wpływ witaminy C na walkę z alergią, zatem potrzeba jeszcze większej ilości eksperymentów z zastosowaniem placebo, aby go potwierdzić.

Źródła:

• Ghalibaf, M. H. E., Kianian, F., Beigoli, S., Behrouz, S., Marefati, N., Boskabady, M., & Boskabady, M. H. (2023). The effects of vitamin C on respiratory, allergic and immunological diseases: an experimental and clinical-based review. Inflammopharmacology, 31(2), 653–672. https://doi.org/10.1007/s10787-023-01169-1
• Shams, M. H., Jafari, R., Eskandari, N., Masjedi, M., Kheirandish, F., Ganjalikhani Hakemi, M., Ghasemi, R., Varzi, A. M., Sohrabi, S. M., Baharvand, P. A., & Safari, M. (2021). Anti-allergic effects of vitamin E in allergic diseases: An updated review. International immunopharmacology, 90, 107196. https://doi.org/10.1016/j.intimp.2020.107196