Kryle to małe skorupiaki przypominające krewetki, stanowiące podstawowy pokarm wielu morskich zwierząt, jak wieloryby, pingwiny, foki i ptaki morskie. Występują głównie w wodach Antarktyki oraz oceanach półkuli północnej i są kluczowym elementem ekosystemów morskich. Po złowieniu kryl jest przetwarzany na specjalnych statkach, by zapobiec degradacji składników podczas transportu. W przypadku pozyskiwania oleju stosuje się tłoczenie na zimno. Olej ten podlega oczyszczaniu i standaryzacji, co zapewnia wysoką czystość produktu.
- Wartość odżywcza oleju z kryla
- Co wyróżnia olej z kryla?
- Działanie kryla na cholesterol
- Zapotrzebowanie na EPA i DHA
- Niedobory EPA i DHA
Wartość odżywcza oleju z kryla
Olej z kryla ceni się i suplementuje przede wszystkim ze względu na jego składniki odżywcze, które mają szerokie właściwości prozdrowotne. Jest on bogatym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, w tym kwasu eikozapentaenowego (EPA) i kwasu dokozaheksaenowego (DHA), które odgrywają kluczową rolę w zdrowiu serca i naczyń krwionośnych, mózgu i obwodowego układu nerwowego, a nawet w pracy mięśni czy przebiegu procesów odpornościowych.
Co wyróżnia olej z kryla?
Omega-3 związane z fosfolipidami
Unikalnym aspektem oleju z kryla jest to, że kwasy tłuszczowe omega-3 są w nim związane z fosfolipidami, co korzystnie wpływa na ich wchłanianie i biodostępność. Co więcej, forma fosfolipidów dostarcza też cholinę, która jest ważnym elementem błon komórkowych oraz współtworzy neuroprzekaźnik acetylocholinę, wpływający na pracę mięśni i pamięć.
Obecność astaksantyny
Ponadto olej z kryla zawiera astaksantynę, naturalny pigment karotenoidowy o silnych właściwościach przeciwutleniających. Obecność astaksantyny nadaje olejowi z kryla charakterystyczny kolor i dodatkowo stabilizuje kwasy tłuszczowe omega-3, co zapobiega ich utlenianiu i utracie wartości odżywczych. Zainteresowanie naukowców astaksantyną w dużym stopniu wiąże się obecnie z prewencją i terapią schorzeń oczu i problemów ze wzrokiem.
Niektóre wyniki badań wskazują na hamowanie procesów neurodegeneracyjnych oraz poprawę funkcji kognitywnych. Co więcej, związek ten może być metabolizowany przez korzystne dla organizmu bakterie jelitowe, co przekładać się może na wsparcie przewodu pokarmowego w różnych jego patologiach.
Przykładowe źródła EPA i DHA
Źródło
|
EPA (mg/100g)
|
DHA (mg/100g)
|
Łosoś
|
~410
|
~1440
|
Makrela
|
~510
|
~700
|
Śledź
|
~900
|
~1100
|
Pstrąg
|
~470
|
~520
|
Działanie kryla na cholesterol
Choroby sercowo-naczyniowe i miażdżyca
Najwięcej badań nad działaniem kryla z udziałem ludzi dotyczyło ryzyka chorób sercowo-naczyniowych oraz miażdżycy. Liczne publikacje wskazują, że olej z kryla może być skutecznym środkiem modyfikującym poziomy lipidów, które są wskaźnikami zmian aterogennych i w nadmiarze prowadzić mogą do zwężenia promienia naczyń krwionośnych.
Analiza badań
Analiza danych z siedmiu badań z udziałem 662 uczestników wykazała znaczącą redukcję stężenia cholesterolu LDL ( -15.52 mg/dL) oraz triglicerydów ( -14.03 mg/dL) po suplementacji olejem z kryla. Obserwowano również znaczący wzrost stężenia cholesterolu HDL (+6.65 mg/dL). Kolejny przegląd obejmujący 14 badań z 1458 uczestnikami wykazała, że suplementacja olejem z kryla korzystnie wpływa również na cholesterol całkowity. Nie stwierdzono jednak wpływu na inne czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego.
Zapotrzebowanie na EPA i DHA
Dorosły człowiek potrzebuje dziennie około 250-500 mg kwasów tłuszczowych EPA (kwas eikozapentaenowy) i DHA (kwas dokozaheksaenowy) w połączeniu, aby utrzymać ogólny stan zdrowia. Rekomendacje te mogą różnić się w zależności od źródła i specyficznych potrzeb zdrowotnych danej osoby. Na przykład osoby z chorobami serca mogą potrzebować większych dawek, a rekomendacje mogą wzrosnąć do 1 grama lub więcej dziennie pod nadzorem lekarza.
Niedobory EPA i DHA
Niedobory EPA i DHA są stosunkowo powszechne, zwłaszcza w populacjach, które spożywają mało ryb i owoców morza. W wielu krajach zachodnich dieta przeciętnego człowieka nie dostarcza wystarczających ilości tych kwasów tłuszczowych, co może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, w tym zwiększonego ryzyka chorób serca, stanów zapalnych, problemów poznawczych i depresji.
Niedobory EPA i DHA są również powszechne w populacjach wegańskich, ponieważ te kwasy tłuszczowe są głównie obecne w tłustych rybach, takich jak łosoś, makrela i sardynki. Alternatywne źródła, takie jak algi, nie należą do powszechnie stosowanych.
Źródła:
- Huang, H., Liao, D., He, B., Zhou, G., & Cui, Y. (2023). Clinical effectiveness of krill oil supplementation on cardiovascular health in humans: An updated systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Diabetes & metabolic syndrome, 17(12), 102909. https://doi.org/10.1016/j.dsx.2023.102909
- Ursoniu, S., Sahebkar, A., Serban, M. C., Antal, D., Mikhailidis, D. P., Cicero, A., Athyros, V., Rizzo, M., Rysz, J., Banach, M., & Lipid and Blood Pressure Meta-analysis Collaboration Group (2017). Lipid-modifying effects of krill oil in humans: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Nutrition reviews, 75(5), 361–373. https://doi.org/10.1093/nutrit/nuw063
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.