Domowe sposoby na zgagę - co szybko ją łagodzi?

Zgaga to dolegliwość, która dotyczy znacznej części populacji i może występować zarówno sporadycznie, jak i przewlekle. Objawia się uczuciem pieczenia za mostkiem, często promieniującym w kierunku gardła, które zwykle nasila się po spożyciu obfitych posiłków, przy leżeniu lub podczas pochylania się. Chociaż wiele osób traktuje zgagę jako chwilowy dyskomfort, jej częste występowanie może być sygnałem poważniejszych problemów zdrowotnych. Zarówno przyczyny, jak i objawy zgagi mogą prowadzić do stanów chorobowych.

1. Diagnoza zgagi
2. Występowania alarmujących objawów
3. Skutki występowania zgagi
4. Skutki uboczne leczenia zgagi
5. Sposoby na zgagę
6. O czym musisz pamiętać?

Diagnoza zgagi

W diagnostyce zgagi stosuje się kryteria kliniczne opierające się na szczegółowym wywiadzie lekarskim i obserwacji charakterystycznych objawów. Kluczowe jest rozpoznanie pieczenia za mostkiem, które występuje przynajmniej raz w tygodniu, co w wielu przypadkach wskazuje na refluks żołądkowo-przełykowy (GERD). Potwierdzenie diagnozy może wymagać dodatkowych badań, takich jak pH-metria (badanie kwasowości) przełyku, manometria (pomiar ciśnienia) lub endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego (przez sondę z kamerą).

Występowania alarmujących objawów

Rozszerzona diagnostyka zalecana jest zwłaszcza w przypadku braku odpowiedzi na leczenie objawowe lub występowania alarmujących objawów, takich jak dysfagia (zaburzenia połykania), utrata masy ciała czy krwawienia z przewodu pokarmowego. W praktyce klinicznej szczególną uwagę zwraca się na długotrwałość i nasilenie objawów, co pozwala określić, czy zgaga ma charakter epizodyczny, czy jest związana z przewlekłym stanem chorobowym wymagającym kompleksowego leczenia.

Różne przyczyny występowania zgagi

Skutki występowania zgagi

Nieleczona zgaga może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Ciągłe podrażnianie przełyku kwasem żołądkowym zwiększa ryzyko rozwoju przełyku Barretta, który jest stanem przednowotworowym, a także samego raka przełyku. Długotrwałe narażenie błony śluzowej przełyku na działanie kwasu może prowadzić do zmian strukturalnych i funkcjonalnych, takich jak owrzodzenia, zwężenie przełyku, czy przewlekłe stany zapalne.

Ponadto niekontrolowana zgaga może prowadzić do problemów z układem oddechowym, takich jak nawracające zapalenie oskrzeli, czy astma refluksowa, co dodatkowo obniża jakość życia pacjentów. Dolegliwości te mogą powodować nie tylko fizyczny dyskomfort, ale również stres emocjonalny.

Skutki uboczne leczenia zgagi

Farmakoterapia 

Farmakoterapia jest najczęstszym sposobem leczenia zgagi i obejmuje stosowanie leków zobojętniających kwas żołądkowy (np. wodorotlenek glinu), a także środków obniżających wydzielanie kwasu żołądkowego, czyli inhibitorów pompy protonowej (IPP) oraz antagonistów receptora H2. Chociaż leki te są skuteczne w łagodzeniu objawów, ich długotrwałe stosowanie wiąże się z potencjalnymi skutkami ubocznymi.

Niedobory i inne ryzyko

Przy długotrwałej terapii IPP może dojść do niedoborów witaminy B12, magnezu oraz wapnia. Ponadto długotrwałe hamowanie wydzielania kwasu żołądkowego może prowadzić do przerostu bakteryjnego w jelitach oraz pośrednio do zwiększonego ryzyka infekcji.

Sposoby na zgagę

Do popularnych metod domowych walki ze zgagą należą zmiany stylu życia, takie jak unikanie obfitych posiłków przed snem, podniesienie głowy podczas spania, ograniczenie spożycia kofeiny, alkoholu oraz tłustych i pikantnych potraw. Regularna, ale umiarkowana aktywność fizyczna i utrzymanie zdrowej masy ciała również mogą mieć istotny wpływ na łagodzenie objawów zgagi.

Niektóre osoby stosują zioła na zgagę, takie jak rumianek lub korzeń lukrecji oraz imbiru, jednak dowody na ich skuteczność są ograniczone. Spożywanie mleka lub migdałów jako środków łagodzących objawy zgagi ma podłoże anegdotyczne i również nie znajduje potwierdzenia w badaniach naukowych. Istnieją również doniesienia o pozytywnym wpływie sody oczyszczonej rozpuszczonej w wodzie, jednak jej częste stosowanie może prowadzić do zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej.

O czym musisz pamiętać?

Ważne jest, aby stosowanie domowych metod było uzupełnieniem, a nie zastąpieniem leczenia zalecanego przez specjalistę. Co więcej, w przypadku przewlekłych lub nasilających się objawów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem, aby uniknąć ryzyka powikłań wynikających z niekontrolowanego przebiegu choroby.

Źródła:

• Maret-Ouda, J., Markar, S. R., & Lagergren, J. (2020). Gastroesophageal Reflux Disease: A Review. JAMA, 324(24), 2536–2547. https://doi.org/10.1001/jama.2020.21360
• Kröner, P. T., Cortés, P., & Lukens, F. J. (2021). The Medical Management of Gastroesophageal Reflux Disease: A Narrative Review. Journal of primary care & community health, 12, 21501327211046736. https://doi.org/10.1177/21501327211046736
• Badillo, R., & Francis, D. (2014). Diagnosis and treatment of gastroesophageal reflux disease. World journal of gastrointestinal pharmacology and therapeutics, 5(3), 105–112. https://doi.org/10.4292/wjgpt.v5.i3.105